Sağman Kalesi Efsanesi
Serap Oruç
Tunceli ili Pertek ilçesinin Sağman Köyü'nün doğusunda sarp bir kayanın üzerinde bulunan Sağman Kalesi, görünürde küçük, lâkin gerçekte oldukça büyük ve önemli bir geçit yeri olan, derelerin kesiştiği yerde kurulmasına ilişkin bir efsanedir.
Evliya Çelebi'nin Seyehatnamesi'nde de yer vererek anlattığı efsane, kalenin kimler tarafından nasıl yapıldığına ilişkindir.
Bazı kaynaklardan bu eserin Artukoğulları tarafından yapıldığını yazmaktadır.
Bir gün Artukoğulları'ndan Diyarbakır Beyi bu bölgede keklik avına çıkmıştır. Av sırasında Bey, bir kayadan "Sağman, Sağman..." diye bağırılan sesler duymuş. Sesten çok ürken Bey, ayanın üzerinde hemen bir kurban kesmiş. Bey'in kurban kestiği sırada kaya yarılmış. Yarılan kayanın içerisinden bir gün bir gece boyunca altın akmış. Diyarbakır Beyi'nde bu yarıktan akan altınlarla Sağman Kalesi'ni yaptırmış. Kalenin adını da Sağman koymuş. Yöre halkı, kaleyi ziyaret olarak görmekte ve çeşitli zamanlarda burayı ziyaret etmektedir.
Efsane ne kadar gerçektir, her insana göre göreceli. Lakin bence bu efsaneler insanı dünyanın geçiciliğine yeniden ikna ediyor. Geçip giden ömürlere şahitlik ettikçe insan hiçliğini derinlemesine hissediyor. İnşa edilmiş yapılar adeta haykırarak konuşuyor. Şekliyle, şemaliyle, ayakta duran heybetiyle konuşuyor. Zira bu kaleye ilk taşı koyana, gel de eserine bak demeyi bilirsen sonrası uzunca huzurlu bir muhabbete dönüşüyor. Saygılar.
