RADYE TEMEL, TÜNEL KALIP, FORE KAZIK, SİSMİK İZALATÖR NEDİR?

Son 7 yıl aralıksız inşaat sektöründe çalıştım. Mesleğim inşaat firmasının ürettiği daireleri satmak olsa da, inşaatın arsa seçimi noktasından, inşaatın ilerleme aşaması, tamamlanması, daire sahiplerine teslim edilmesi ve teslim edildikten sonra en az 1 yıl satış sonrası destek verilmesi işlerinde de görev aldım. Zaten genel anlamda müteahhit kavramına çok alışkın bir memleket olduğumuz doğrudur. 1999 depreminden 10 yıl kadar önce başlayan İstanbul’un yeni imara açılmış bölgelerine ev yapma furyasında memleketimizin inşaat ustaları çok bina inşa etmiştir. Çoğumuzun ailesinde mutlaka bir müteahhit vardır. Bina yapmışlığı vardır. Kolon nedir, sömel nedir, kiriş nedir, kalıp nedir, demir nedir, çimento nedir, tuğla nedir, beton sulamak nedir hepimiz az çok aşinayız. İnşaat işinin neresinde bulunursanız bulunun, ister imarda, ister mimaride, ister pazarlamada, ister satışta önce çok büyük bir vicdana ve sorumluluk bilincine sahip olmanız gerekir. Ben 7 yıllık inşaat sektöründe çalışma dönemimde bin şükür bilinçli olarak insan hayatını en önemli öncelik sayan ve maddi kaygıları ikinci plana atan, sektörün öncüsü, garantici inşaat firmalarında çalışma fırsatı buldum. Bu sayede, bir insanın en önemli önceliği olan mesken edinme ve barınma ihtiyacını karşılamaya hizmet eden Ev Alım- Satımı konusunda gönül rahatlığı ile daire sahibi olmak isteyen müşterilerime hizmet ettim. Düşünsenize ev almak için fedakarlık yapan ve canını, geleceğini o ev ile bütünleştiren vatandaşa siz nasıl hile yapabilirsiniz? Bu vicdansızlık, ahlaksızlık, aleni suç ve hile olacaktır. Ve böyle bir durumdan Allah korusun diyorum. Dolayısı ile bu vicdani sorumluluğun ve bilinç ile farkındalığı yüksek olan insanlar bu işin ehliydiler. Deprem öncesi İstanbul’da bina yapan bilinçli müteahhitler münferit sömel, zelzele kirişi, 16’lık demir, kaliteli beton kullanmayı tercih ettiler, bazıları ise etmedi ne yazık. 1999 depreminden sonra çıkan kanun ve yasalarla bina üretimi belli bir standart ve kurallara oturtulmaya çalışılsa da vicdanı olmayan insanoğlu, kurallara uymamak ve insan canını hiçe saymak için, sırf maddi kaygılarla ve kazanma hırsıyla yine kendilerine alternatif yasa dışı yollar buldular diye düşünüyorum. Bu insan canını hiçe sayan vicdansız ve cahil zihniyeti hangi sektörde olursa olsun lanetliyorum. Peki evimizde güvenle oturmamızı sağlayan ve yeni yaşadığımız Kahramanmaraş depremi ile sık sık duymaya başladığımız bazı terimler binalarımızda uygulandı mı? Ya da isimlerini duyuyoruz ama aslında bu terimler ne anlatmak istiyor ona bir bakalım istiyorum. 1-) RADYE TEMEL NEDİR? Radye temel veya radye jeneral temel kelime anlamı itibariyle “bir yapıyı yer sularının çalışmasına karşı koruyan kaplama” anlamına gelmektedir. Yapı ağırlığının fazla oluşu, zemin taşıma kapasitesinin düşüklüğü sebebiyle bütün yapının altını alttan tek taban (plak), hatta mümkünse bunu üstyapı sınırlarından dışarı taşırmak yoluna gidilir. Bunu gerçekleştirerek taşıma kapasitesi düşük olan zemin birim gerilmesine daha az yük verilmiş ve böylece mümkün olduğu kadar oturmaların önüne geçilmiş olur. Radye temelin kendi içinde çeşitleri vardır. Genel anlamda hizmet ettiği amaç yukarıdaki tanımda yer almaktadır. 2-) TÜNEL KALIP NEDİR? Tünel Kalıp Sistemi, müteahhittin günlük bir döngü içerisinde duvar ve kalıpları dökmesine izin veren bir kalıp sistemidir. Fabrika hızını, kalitesini ve doğruluğunu inşaat alanının esnekliği ve ekonomisiyle birleştirdiğinden modern bir inşaat yöntemi olarak kabul edilir. Bu tarz yapılarda temellerin yapım ve kalıp güçlüklerinden dolayı inşası kolay olan ve yükü temele düzgün bir şekilde dağıtan kirişsiz radye temel tercih kullanılır. Sistem, çok çeşitli uygulamalarda kullanıma yarayan verimli bir yük taşıyıcı inşa edilmesine olanak sağlar. Konut blokları, oteller, öğrenci yurtları, kışla ve hapishaneler gibi benzer ve ardışık hücresel yapılara uygun projelerde özellikle etkilidir. 3-) FORE KAZIK NEDİR? Fore kazık; Zeminin ;belirli çap ve derinlikte dairesel kesitli delgi yapılarak, açılan kuyuya demir donatı yerleştirilip beton dökülmesine denir. Silindirik, sütun şekline benzeyen düşey zemin elemanlarına fore kazık veya yerinde dökme betonarme kazık denir. En çok uygulanan yapım yöntemleri yöntemleri arasında fore kazık ankraj gelmektedir. Yaygın olarak kullanılan fore kazık çapları 45cm, 65 cm , 80 cm,120 cm ve 150 cm’dir. fore kazık boyları yaklaşık 0-50 mt aralığında değişmektedir. Uygulama, fore kazık makinesi diye bilinen iş makineleri ile yapılmaktadır. Kendini tutamayan zeminlerde (gevşek zeminlerde, dolgularda, sulu zeminlerde vb. nedenlerden) kılıflı (borulu), bentonitli, fore kazık uygulamaları gelişmiştir. Kazık sistemi, zemin iyileştirme yöntemlerinde, sev stabilitesinde, derin kazılarda ve kazıklı temellerde ülkemizde yaygın olarak kullanılan yapım yöntemleri arasındadır. 4-) SİSMİK İZALATÖRÜ NEDİR? Sismik izolasyon, isminden de anlaşılabileceği üzere binaları depremden ve depremin zararlı etkilerinden yalıtan teknolojidir. Nasıl ki su yalıtımı suyun geçişine engel oluyorsa ya da ısı yalıtımı ısı geçişine engel oluyorsa sismik izolasyon da depremin, yer sarsıntısının zararlı etkilerinin binaya geçmesine engel olan teknolojidir. Sismik izolasyon için binaların temel seviyesinde kullanılan, sismik izolatörleri, deprem sırasında binanın sağa sola sallanmasına engel olur. Böylelikle binalar hasar almadan depremi atlatabilirler. Yalnızca taşıyıcı sistemler, yani kolonlar ve kirişler değil, sismik izolasyonlu binalarda içerideki insanlar, eşyalar, hiçbir zarar almadan depremi atlatabilirler. Deprem, zemin etüdü olumsuz sonuçları, çevresel faktörler gibi binanın inşasında olumsuz etken olabilecek birçok duruma karşı uygulanan birçok modern yapı tekniği olsa da ben yukarıda sadece bir kaçını ele almak istedim. Özellikle ilimizde inşa edilen yapılarda kullanımına şahit olduğum RADYE TEMEL, TÜNEL KALIP, FORE KAZIK çok yaygın kullanılan uygulamalardan. Her müteahhit kullanıyor diyemem ama en azından benim çalıştığım firmalar bu yapı dayanıklılık ve usule uygunluk gerektiren uygulamaları mutlak suretle kullanıyordu. Genel anlamda, yapı denetim unsurlarının fonksiyonlarını yerine getirmesi, mimar ve mühendislerimizin görevlerini özveri ile yapması nedeniyle ilimiz genelinde yapılan binalarda kurallara uyulduğunu düşünüyorum. Ve geçen yazımda ayrıntılı olarak değindiğim üzere devletin tüm birimleri vatandaşı için her zaman seferber. Bu noktada her türlü bilgi, yardım ve destek için kullanmamız gereken tek kaynak DEVLET BİRİMLERİ bunu hiçbir zaman unutmayalım. Bizimki sadece ufak bilgilerle aydınlanma sağlamak. Çoğumuzun daire tanıtımında duyduğumuz ve belki o zaman daire alma heyecanı ile çok da önemsemediğimiz “bu binada radye temel kullanıldı, bu binada fore kazık uygulaması yapıldı.” Gibi terimlerin önemini şimdi daha iyi anlıyoruz. Herkese hayırlı, vicdanlı, bilgili ve sorumluluk bilinci ile dolu günler diliyorum.