
Pekmez Dosyası
Merve Saatçi
Anadolu’nun geleneksel lezzetlerinden biri olan ve özellikle soğuk havalarda tercih edilen pekmez, yoğun yapısıyla yüzyıllardır sofralarımızda yer almaktadır. Dut, üzüm, keçi boynuzu gibi meyvelerin ezilerek kaynatılmasıyla hazırlanmakta, vücudumuzun ihtiyacı olan enerji ve pek çok vitamin-minerali karşılamaktadır. Pekmez tüketirken nelere dikkat edelim, hangi pekmezi seçelim? Hepsi bu dosyada.
-Pekmezin en çok bilinen faydası demir mineralini bol miktarda içermesidir. Vücutta kolayca emilebilen demir içeriği nedeniyle kan yapımını artıran, kansızlığa iyi gelen bir besin kaynağıdır.
-Süt ve süt ürünlerinden sonra kalsiyum içeriği en yüksek besinlerin başında gelen pekmez, kemik gelişimi ve sağlığı üzerinde olumlu etkilere sahiptir.
-Pekmezin içeriğindeki antioksidanlar vücut direncini arttırarak bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Ayrıca bu sayede öksürüğe iyi gelir ve balgam söktürücü özelliğe sahiptir.
-Pekmez, içindeki zengin potasyum sayesinde kan basıncının düzenlenmesinde de oldukça etkilidir.
-Karbonhidrattan zengin bir enerji kaynağı olan pekmez, glikoz ve fruktoz içeriği nedeniyle kısa sürede kana karıştığı için diyabeti olan bireylerin kontrollü tüketmesi önemlidir.
-1 yemek kaşığı (10 gram) pekmez yaklaşık 30 kalori, 1 mg demir ve 40 mg kalsiyum içermektedir.
PEKMEZ TÜKETİRKEN DİKKAT!
-Geleneksel olarak üretilen pekmezlerde, pekmez yapımı sırasında aşırı yüksek sıcaklıklara çıkılması durumunda “HMF" olarak kısaltılan "hidorksimetifurfural" gibi kanser yapıcı özelliği olan bileşiklerin oluştuğu bilinmektedir.
-Pekmez yapımında önerilen bir teknik olan vakumlama sırasında ise HMF çok düşük seviyelerde kalmaktadır.
-HMF sadece pekmez üretiminde değil, üretimleri doğru yapılmayan bal, reçel gibi karbonhidrat yönünden zengin besinlerin üretiminde de ortaya çıkmaktadır.
-Aldığınız pekmezde ya da reçelde aşırı yanmış bir tat alınıyorsanız o üründeki HMF oranı yüksek olabilir.
PEKMEZİ NASIL SAKLAYALIM?
-Pekmezin üretim koşulları olduğu kadar depolama koşulları da önemli. Pekmezi satın aldığınız yerde gün ışığı ile temas edip etmediğine dikkat etmeye özen gösterin. Çünkü ışık altında depolamada bir süre sonra pekmezdeki HMF miktarı yükselebilir.
-Pekmezin kapağını açtıktan sonra buzdolabında saklamaya dikkat edin. Soğuk etkisi ile donsa da bu pekmezin bozulduğu anlamına gelmez, benmari usulü eriterek kalite kaybı yaşanmadan eski kıvamına getirebilirsiniz.
SAĞLIKLI OLSUN DİYE PASTA, KURABİYELERDE PEKMEZ KULLANIMINA DİKKAT!
Son zamanlarda şekerin zararlarından korunmak için tatlı tariflerinde pekmez görüyoruz. Ancak, yüksek sıcaklıklarda hazırlanan tatlılarda pekmez kullanılması durumunda akrilamid olarak adlandırılan, sağlık açısından negatif etkileri bildirilen ancak henüz sınır seviyeleri belli olmayan bileşikler ortaya çıkmaktadır.