Üreticinin sütten ağzı yandı
Ulusal Süt Konseyi, çiğ süt tavsiye fiyatını yaklaşık 10 ay aradan sonra güncelleyerek 8,5 liradan 11,50 liraya çıkardı. Sektör temsilcileri, fiyatın düşük kaldığını belirtti.
Ulusal Süt Konseyi’nden yapılan açıklamada; “1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 3,6 yağ ve yüzde 3,2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü tavsiye satış fiyatı üreticinin eline litre başına net geçecek şekilde (çiğ süt desteği hariç) 11,50 TL olarak belirlenmiştir. Soğutma, nakliye ve diğer cari giderler üretici tarafından karşılandığı takdirde bu giderler üreticiye ilave olarak ödenecektir. Baz alınan yağ ve protein oranlarındaki her bir dizyem (0,1’lik değişim) için + 17 Kuruş fark uygulanacaktır” denildi.
“RAKAMIN MASRAFLAR DİKKATE ALINARAK BELİRLENMESİ GEREKİR”
Kastamonu Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birliği (KÖY-KOOP) Başkanı Erol Akar, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, 11 lira 50 kuruşun gerçekçi bir rakam olmadığını belirterek; “Süte verilecek fiyat sanki enflasyonu artıracak en önemli unsur gibi gösteriliyor, bu son derece yanlış. Süt fiyatının belirlenmesinde, özellikle son zamanlardaki yem ve diğer girdi fiyatlarındaki artışların yeterince dikkate alındığını da düşünmüyorum. Halbuki üretim çok önemli. Hayvancılıktaki üretim özellikle ilimiz ekonomisi için çok daha da önemli. Diğer önemli bir husus, üreticiye ödenecek fiyata ilave olarak, soğutma, nakliye ve diğer cari giderlerin firmalardan alınmasında ciddi sorunlarla karşılaşılacak, firmalar bu bedeli ödemeye yaklaşmayacaktır. Haliyle pazarlık ve ödeme sürecinde kaotik bir tablo oluşacaktır. Dolayısıyla firmaların ödeyeceği rakamın üreticinin veya üretici örgütlerinin masrafları dikkate alınarak belirlenmesi gerekir” dedi.
“ÜRETİMİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ KİMSENİN İNSAFINA BIRAKILAMAZ”
Ulusal Süt Konseyi’nin en son verdiği fiyatın 8 buçuk lira olduğunu ama ilimizde sütü 10 buçuk liradan pazarladıklarının altını çizen Akar; “Ulusal Süt Konseyi’nin belirlediği fiyatın bir anlamı olmadığı ortada. Çünkü Gıda Komitesi, Ulusal Süt Konseyi’nin belirlediği fiyata istediği şekilde müdahale edebilmektedir. Üretici ne firmaların ne de Gıda Komitesinin insafına bırakılmamalı. Fiyatın belirlenmesinde üretimin devamlılığını sağlayacak tedbirler mutlaka alınmalı. Devletin bu anlamda bazı destekleri de var bunu da görmemezlikten gelemeyiz ancak üretici ve üretimin sürdürülebilirliği kimsenin insafına bırakılamaz” diye konuştu.
“SÜT FİYATININ EN AZ 15 İLA 16 LİRA ARALIĞINDA OLMASI GEREKİR”
Süt fiyatlarının belirlenmesinde, uluslararası alanda yem-süt paritesinin esas alındığını vurgulayan Akar; “Diğer bir ifade ile bir litre süt bedeli ile 1,3 ile 1,5 kilogram yem alınması gerekir. Bu hesaplamaya göre süt fiyatının en az 15 ila 16 lira aralığında olması gerekir. Bu fiyat ile hayvancılık belli ölçüde de olsa ancak sürdürülebilir hale gelebilir. Üretici süt fiyatını düzgün alamazsa hayvancılık yapamaz. Sadece kurbanda hayvan satarak da hayvancılık yürümez. Sütten aylık geliri olacak ki üretici, yemini alabilsin, diğer girdilerini temin edebilsin. İnek beslenebildiği zaman et problemi de ortadan kalkar. Bunların hepsi birbirine bağlı zincirler ama biz şu anda bir zincirden bahsedemiyoruz. Kısır döngü yıllardan bu tarafa devam etmektedir. Hayvan ithalatı ancak yabancı ülkelerin işine yarar, bizim üreticimizin de mağduriyetine neden olur. Diğer taraftan devletin sadece süt fiyatlarını baskılarken yem ve diğer girdilere gelen zamlara müdahale etmemesi üreticinin bir türlü anlayamadığı hatta en çok üzüldüğü bir konudur” ifadelerini kullandı.
“BU DURUM EKONOMİNİN EN BASİT KURALINA BİLE AYKIRIDIR”
Sadece süt fiyatının belirlenmesine diğer girdilerin belirlenmemesine tepki gösteren Akar; “Üreticiye ödenecek fiyat tamamen baskılanıyor. Maalesef bu fiyat hiçbir üreticiyi memnun etmeyecektir. Devletin sadece süt fiyatına müdahale edip, yem ve diğer girdilere gelen zamlara müdahale etmemesi üreticinin bir türlü anlayamadığı hatta en çok üzüldüğü bir konudur. Çünkü bu durum ekonominin en basit kuralına bile aykırıdır” dedi.
Kastamonu Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Bayram Pehlivan ise süt yem paritesine göre fiyatın düşük kaldığını kaydetti.
