Tosyalı Gelinlere Düğünde Hangi Takı Takılıyor?
Takı, bireylerin gündelik yaşantısında veya özel günlerinde kıyafetlerin tamamlayıcı parçası olarak biliniyor.
Takı, bireylerin gündelik yaşantısında veya özel günlerinde kıyafetlerin tamamlayıcı parçası olarak biliniyor.
İlk çağlardan itibaren toplumların görsel zevk anlayışına hizmet eden takı, teknolojinin gelişmesi ile her dönemde farklılık göstererek değişime uğradı.
Günümüzde geleneksel takı anlayışı, toplumların kültürel anlamda değişkenlik göstermesi, modanın evrilmesi, teknolojinin zevk anlayışını değiştirmesi, ekonomik değişkenlikler, yeni ustaların yetişememesi gibi nedenlerden dolayı unutulmaya yüz tuttu.
Özellikle Anadolu yöresinde büyük şehirlere oranla geleneksel takı kültürü yerel halk tarafından ilgi görüyor.
Kastamonu Tosya ilçesinde yüzyıllardır yapımına devam edilen Tosya Kıstısı, bölgenin kültürel zenginliğini gözler önüne sererken geleneksel mirasında en değerli parçaları arasında yerini koruyor. Kıstı, estetik anlayışa hizmet etmesinin yanı sıra tarihi ve kültürel anlamda da büyük önem taşıyor. Maddi değeri ile birlikte manevi değeri de oldukça yüksek olan Kıstı, Tosyalı kadınların gözde takısı olarak dikkat çekiyor.
Kıstı hem Kastamonu halkı tarafından hem de diğer illerden oldukça rağbet görüyor. İnce ince ve büyük bir titizlik ile işlenen Kıstının yapımı neredeyse 25 gün sürüyor. Tamamı el işçiliği ile yapılan Kıstı, Kastamonu halkının kültürel ve manevi değer anlayışını yansıtmaya devam ediyor.
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından patent alarak tescillenen Tosya Kıstısı, özellikle düğünlerde gelinlerin tercih ettiği takılar arasında yer alıyor.
Eşsiz güzellikte olan ve özellikle kadınlardan oldukça ilgi gören bu takı, geleneksel olarak nesilden nesile aktarılıyor ve anneden kızına miras olarak bırakılıyor.
465 Parçası Olan Kıstı 22 Ayar Altından Üretiliyor
Kıstı sıradan bir mücevherden çok daha fazlasını temsil ediyor. 465 parçası olan Tosya Kıstısı 33 ayak ve 58 kement denilen bölümlerden oluşuyor. Takı ustaları özenle işlenen bu kıstı için yoğun mesai harcıyor. Her bir parça, özgün tasarımlarla bezeli ve 22 ayar altın kullanılarak özenle üretiliyor. Tosya'da kıstı takmak kadar kıstıyı korumak ta bir gelenek olarak sürdürülüyor. Özellikle düğünlerde kıyafetlerin tamamlayıcısı olan bu takı, evlenecek kızlara da takılıyor. Yeni gelinlere kıstı hediye etmek de geleneğin bir parçası olarak yaşatılıyor. Diğer gerdanlıklardan farklı olarak kıstının iki yüzü de motiflerle süsleniyor. Kıstı; gerdanlık, küpe, bileklikten oluşuyor.
Tosya Kıstısı Nasıl Yapılır?
Sanat eseri olarak kabuk edilen kıstı 22 ayar altından yapılıyor.
İlk olarak, 22 ayar altından yapılan malzeme eritiliyor ve şerit haline getiriliyor. Daha sonra, bu şeritler kalıplarla şekillendiriliyor ve kurşunla dolduruluyor, ardından kalıplara çakılıyor. Her bir kıstı, yaklaşık 465 parçadan ve 33 ayaktan oluşuyor, içlerine gümüş kaynak ekleniyor. Sonrasında, parçalar tel yardımıyla birleştiriliyor ve ısıtılarak kaynatılıyor, bu da kıstının sağlamlığını artırıyor. Montaj aşamasında, kaynatılan parçalar fişe denilen halkalarla birleştiriliyor ve delme işlemi tamamlandıktan sonra parçalar düzenleniyor. Son olarak, kıstı balık motifleriyle ve son dokunuşlarla tamamlanıyor.
Bakmadan Geçme
