Son Yılların Gözdesi Gümüş

Zerafet Songül Gümüş İşletmecisi Songül Dalkavukoğlu, 14 yıldır tutkuyla sürdürdüğü gümüş işçiliğinde edindiği bilgileri paylaşarak müşterileriyle son dönemde fiyat artışlarının hem esnafı hem de müşteriyi zorladığını vurguladı. 50 yıllık tecrübesiyle Kastamonu'nun sayılı gümüş ustalarından olan Ahmet Çilingir ise, gümüşçülüğün köklü bir gelenek olduğunu vurgulayarak, el işçiliğinin önemine değindi. 

Zerafet Songül Gümüş İşletmecisi Songül Dalkavukoğlu; “14 yıldır gümüş işçiliği ile uğraşıyorum. Bu işe ilk başladığımda ustam önce gümüşün ne olduğunu bilmemi istemişti. Çünkü elimdeki malzemeyi ne kadar iyi bilirsem o kadar iyi ürün olacağını belirtmişti. Gümüş parlak bir yapıya sahiptir ve beyaz renklidir. Atom ağırlığı yaklaşık olarak 108 gram iken atom numarası ise 47 olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaynama noktası ise oldukça yüksektir ve 1950 derece olarak belirlenmiştir. Maden işlemeciliğinde ayrı bir yere sahip olan gümüş, altından sonra en çok tercih edilen madenlerden biri. Bu işi severek yapmaya başlayalı epey uzun zaman oldu. Kastamonulular gümüşe oldukça güzel bakıyor. Gümüş takılar ve sanat eserleri ile ilgili elimden geldiğince gelen müşterilere bu konu hakkında öğrendiğim bilgiler ile hizmet etmeye çalışıyorum. Bir kadın olarak genç yaşta bu işe gönül verdim. Gümüşçülük işinde önceliğiniz taşını ve ürünün değerini bilmek. Elbette bu konuda bana her daim destek olan ve gümüş hakkında yardımcı olan ustam Ahmet Beyin desteği oldukça fazladır. Gümüşçülük zanaatının inceliklerini öğrenmek isteyen herkese kapısı açık olan Ahmet Usta sayesinde bende bu işi öğrendim. Ve şuan işimin patronu olarak bu küçük işletmeyi işletiyorum. Zaten son yıllarda gümüşçülük oldukça fazla rağbet görmeye başladı. Eskisi gibi bir el işçiliği ürün olmazsa da hala fazlaca kadınların ve erkeklerin favori takı ürünlerinde kullandıkları bir madde gümüş. Gümüş tercihinde Kastamonulu vatandaşlar yüzde 50 erkekler yüzde 50’sini ise kadınlar tercih ediyor. Ancak ani fiyat yükselmeleri vatandaşlar gibi biz esnafı da oldukça zorlayabiliyor. Vatandaşlardan bazen altın mı alıyoruz gibi cevaplar alabiliyoruz. Ancak tabii ki, satış performansımız yüksek. Gümüş fiyatları her eşya gibi son dönemlerde çıkışta. Gümüş kolyeler, isim kolyeleri üreterek lazer kesim kazıma özel üretim olarak, isim kolye, künye yapıyoruz” dedi.

‘Gümüşçülük Köklü Bir Geleneğe Ve Kültüre Sahiptir’

Gümüşçülük üzerine konuşan Gümüş Ustası Ahmet Çilingir; “Ben şu anda gümüş tamiratı yapan bir çalışanım. Ama bu işi 50 yıldır yapıyorum. Kastamonu’nun tek gümüş ustası benim diyebilirim. 1971 yılında çıraklığa başladım. Benim için bu mesleğin size getiriliğinden çok bu işi hakkı ile yapmak önemli. Çünkü teknoloji geliştikçe el işçiliği her geçen gün değer kaybetmeye başladı. Eskiden benim çıraklık dönemlerimde çıraklık diye bir şey yoktu. Her ustanın kendine has bir modeli vardı. Özellikle düğün zamanları kişiye özel tasarımlar yapılırdı. Ustaların kendi ellerinde olan işçilik konuşturulurdu. Tasarımları ustalar kendilerine göre, kendilerine has ve özel biçimde tasarlayıp yapalardı. Gümüşçülük köklü bir geleneğe ve kültüre sahiptir. Eski ustaların yaptığı bir ürünü gösterseniz hangi ustanın yaptığını ismini almadan söyleyebilirim. Çünkü el emeği her zaman kendini belli eder. Kastamonu’da da gümüşe büyük bir önem verilir. Bu iş sadece iş de değildir benim için bir yaşsam biçimidir. Çelik ürünlerde daha önceleri kalite bakımından tercih ediliyordu. Şimdi fiyatlar yükseldiği için kaliteden çok ucuzluk için tercih ediliyor. Ama gümüş her daim altın kadar önemli olduğu için toplumlarda varlığını hala koruyor. Tek bir farkla el işçiliği ölüyor. Çünkü zanaat bitiyor. Her bir ürün farklı bir zaman ister. Farklı bir ilgi ister. Artık esnaflık bitiyor gibi bir söylem var. Bence yanlış. Çünkü esnaflık değil sanat ve zanaat bitiyor. Kadınlar genelde değişik model olan ürünleri tercih ederken erkekler daha çok yüzük ve zincir olarak gümüş kullanımını tercih ediyor. Âmâ bu tür ürünlere şuan erkek müşteriler daha fazla merak salmış durumda. Bir yüzüğü olan 2-3 tane yüzük daha alabiliyor. Eskiden gümüşte kendi işçiliğimiz vardı. Hala da elimden geldiğince işçiliğimi zanaatımı konuştururum. Her üründe. Çünkü gerçek bir usta yaptığı eserlerde teknoloji kullanmaz. Zaten sektörde Türkiye genelinde el işçiliği yapan çok az gümüşçü kaldı. Biz bu işin çıraklık eğitimini alırken büyük bir disiplin çerisinde çalışırdık. Şimdi maalesef gençler telefonla çok vakit geçiriyor” şeklinde konuştu.