Sağlık Müdürlüğü'nden Serviks Bilgilendirmesi
Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü'nden, 1-31 Ocak Serviks Kanseri Farkındalık Ayı münasebetiyle hastalık hakkında bilgilendirme yapıldı.
Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü’nden yapılan bilgilendirmede; “Serviks Kanseri, rahmin alt kısmının kanseri olup bu bölgenin yüzeyini oluşturan hücre tabakasının anormal hücrelere dönüşmesiyle ortaya çıkabilir. Bu hücrelerde oluşan değişikler çok yavaş seyirli olup kansere dönüşme süreci diğer bazı kanser türlerine göre daha uzundur. Serviks Kanseri, dünyada kadınlarda en sık görülen 5 kanser türünden biri olarak evresine göre daha derin dokulara ve uzak organlara yayılım gösterebilir. Ocak Ayı, Serviks Kanseri Farkındalık Ayı olarak belirlenmiş olup dünyanın birçok ülkesinde hastalığa dikkat çekmek üzere farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir. Ülkemizde de farkındalık etkinlikleri tüm illerimizde yapılmakta, tarama programlarımız tanıtılarak halkımızı bu konuda bilinçlendirmeye çalışılmaktadır. Serviks Kanserinin neredeyse tamamına yakını HPV’nin (Human Papilloma Virüsü) bazı tipleri nedeniyle oluşmaktadır. Bakanlığımız, yürütülmekte olan kapsamlı sağlık programlarının içine Serviks Kanseri Taramalarını da almış ve büyük bir başarı ile yürütmeye devam etmektedir. Ulusal Serviks Kanseri Tarama Programı, 2014 yılına kadar PAP- Smear testi ile yürütülmekteydi. 2014 yılı Ağustos ayından itibaren sensitivitesi daha yüksek olan HPV-DNA testine geçilmiştir” denildi.
Risk Faktörleri
Serviks kanserine ve risk faktörlerine dikkat çeken Müdürlük; “Serviks kanseri, dünyada kadınlarda meme kanseri, kalın bağırsak ve akciğer kanserlerinden sonra dördüncü sırada görülürken, ülkemizde onuncu sırada yer almaktadır. Serviks kanseri önlenebilen, erken teşhis edildiğinde yüksek oranda tedavi edilebilir bir kanser türüdür. Risk faktörleri; 30 yaşın üzerinde olup tedavi edilmemiş Human Papilloma Virüs (HPV) ve/veya cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonların olması. Çok doğum yapmak ve ilk doğumu erken yaşta yapmak. Erken yaşta (16 yaş öncesi) aktif cinsel yaşama başlamak. Birden fazla cinsel partnerin olması. Sigara içmek. Düşük sosyoekonomik düzeye sahip olmak. Zayıflamış bağışıklık sistemi (İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü/HIV gibi) hastalıkların olması” bilgilendirmesinde bulundu.
Belirtileri Nelerdir?
Hastalığı belirtilerini sıralayan Müdürlük; “Serviks’te kanser öncesinde gelişen değişiklikler genellikle belirti vermeyip ancak pelvik muayene, Pap Smear testi ve HPV testleri ile erken dönemde tespit edilebilmektedir. Belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız hemen hekiminize başvurunuz. Vajinadan artan miktarda veya alışılmadık türde akıntı geliyorsa. Sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı hissi varsa. Yorgunluk, kilo kaybı, iştahsızlık gelişmişse. Tek ya da iki bacakta şişkinlik varsa. İdrar yaparken ağrı hissedilirse. Normal adet dönemi dışındaki zamanlarda lekelenme tarzında hafif kanama oluyorsa. Normalden daha uzun süren veya daha ağır olan âdet kanaması söz konusu ise. Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama veya ağrı varsa. Menopoz sonrası kanama olursa” ifadelerini kullandı.
Erken Teşhis
Erken teşhisin önemine vurgu yapan Müdürlük; “Tarama ve erken teşhis ile tedavisi mümkün olan Serviks kanseri, günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geride yer almaktadır. Serviks kanseri HPV ile ilişkili olan en yaygın hastalıktır. Neredeyse tüm Serviks kanserleri HPV enfeksiyonu nedeniyle gelişmektedir. HPV ayrıca kadın ve erkeklerde cinsel organ, baş-boyun ve ağız boşluğu kanserlerine de neden olmaktadır. HPV’nin tespiti, erken dönemde serviksteki kanser öncülü değişikliklere işaret ederek kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde serviks kanserini önlemeye veya erken tanıya yardımcı olmak üzere iki tarama testi yaygındır. HPV testi; Serviksteki hücresel değişikliklere neden olabilecek virüsün, serviks hücrelerinde tespiti esasına dayanan bir testtir. Pap Smear testi; uygun şekilde tedavi edilmezse Serviks kanserine dönüşebilecek olan kanser öncülü durumları (Servikteki hücre değişiklikleri) arama esasına dayanan bir testtir. Her iki test de son derece basit ve ağrısız işlemlerdir. Ülkemizde uygulanan Ulusal Kanser Tarama Programı uyarınca, tarama standartlarımız doğrultusunda 30-65 yaş arası kadınlarımıza 5 yılda bir ücretsiz olarak HPV-DNA testi ile tarama yapılmaktadır” dedi.
Tarama Testleri Nerelerde Yapılabilir?
Bilgilendirmelerine devam eden Müdürlük; “81 İlimizde Aile Sağlığı Merkezleri, Toplum Sağlığı Merkezleri, Sağlıklı Hayat Merkezleri ve Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM); Kırsal ve dezavantajlı gruplara da mobil tarama araçları ile söz konusu tarama hizmetleri ücretsiz olarak verilmektedir. Ayrıca; kamu ve üniversite hastaneleri ile özel hastanelerde de PAP-Smear testi ile fırsatçı taramalar devam etmektedir. Erken dönemde saptandığında ek bir başka tedaviye ihtiyaç olmadan tümör cerrahi olarak çıkartılabilir. Eğer daha ileri bir safhada karşılaşılmışsa kemoterapi ve radyoterapi verilmektedir. Hangi tedavinin kime ve nasıl uygulanacağı evreye göre değişmektedir. HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık Teşkilatı, serviks kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklara aşı yapılmasını önermektedir. 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak. Güvenli cinsel ilişki konusunda danışmanlık almak. Erkeklerin sünnet olması. Sigara kullanmamak. Dünya Sağlık Teşkilatı’nın verilerine göre rahim ağzı kanseri dünyada ortadan kaldırılabilecek ilk kanser türü olarak gösterilmektedir. Serviks kanseri, aşılama, tarama ve etkin tedavi için kapsamlı bir yaklaşımla bir halk sağlığı sorunu olarak birkaç nesil içinde sonlandırılabilir” ifadelerini kullandı.
