Ormanları böceklerden kurtaracak proje

Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Gonca Ece Özcan’in liderliğinde, Yrd. Doç. Dr. Korhan Enez, Elektrik Elektronik Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Osman Çiçek ve Tosya Milli Eğitim görevlilerinden Mustafa Yıldız’ın ortak çalışmasıyla geliştirilen “Elektronik Denetleme Birimli Feromon Destekli Tuzak Tasarımı” ürünün tanıtımı yapıldı. “Elektronik Denetleme Birimli Feromon Destekli Tuzak Tasarımı” adlı ürünün tanıtımını yapan Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit Aydın; “Üniversitemiz bünyesinde ‘Elektronik Denetleme Birimli Feromon Destekli Tuzak Tasarımı’ versiyonu geliştirildi. Sistemin özelliği ormanda böcekler üzerinde kullanılan bir sistem. Böceği yakalıyor, böceğin türünü tespit ediyor ve sadece hedef türünü sayıyor ve kaydediyor. Aynı zamanda o andaki meteorolojik verilerden sıcaklık, rutubeti kaydediyor ve saati kaydederek merkeze bildiriyor.  Böyle bir sistem Dünya’da ilk oldu. Üniversite olarak yeni geliştirilecek olan çalışmaları sonuna kadar destekleyeceğiz” dedi.  “TUZAKLARA ELEKTRONİK DENETLEME BİRİMİ EKLENDİ” Feromon destekli tuzaklarla kabuk böceklerinin hedef türleri yakalamak amaçlı ormanlar kullanılmakta olduğunu ifade eden Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gonca Ece Özcan; “Böceklerin yakalanması ve biyolojik gözlem metotlarındaki eksiklikleri gidermek için mevcut feromon destekli tuzak aparatı zararlı böceklerin gün, ay, yıl, saat, anlık sıcaklık ve nem gibi parametreleri de belirleyebilen ve bunları dijital ortama kaydederek saklayan Elektronik Denetleme Birimli Feromon Destekli Tuzak Tasarımı tarafımızca geliştirilmiştir. Geliştirilen aparat belirtilen parametreleri elde edebilmesi için feromon destekli tuzaklara elektronik denetleme birimi eklenmiştir. Bu birim mikro denetleyici tarafından denetlenmekte ve her bir böceğin tuzağa yakalandığı anda oluşturacağı tetikleme ile parametrelere ait veriler bir dijital depolama ortamına kaydedilmektedir. Böyle böceklerin teknik mücadelesinde veya geliştirilecek olan mücadele yöntemlerinde sonuçlar elde etmeyi hedefliyoruz. Tuzağa yakalanıp geçtiklerinde ses yakalanan böceğin bir adet olduğunu kaydediyor. Çift geçtikleri zaman saliselik farkla kaydederek ayrı ayrı kaydediyor ve aynı zamanda yakalandıklarındaki metodolojik verileri de kaydediyor” diye konuştu. “HEDEFİMİZE DE HEMEN HEMEN ULAŞTIK” Böcekler üreme enerjileri çok yüksek olan canlılar olduğunu ifade eden Özcan; “Bu nedenle kısa sürede üreyerek, çoğalarak ormanlarda ciddi zararlar oluşturabilirler. Bizim üzerinde çalıştığımız böcekler kabuk böcekleri türlerindendir. Özellikle Kastamonu bölgesinde çam ormanlarında önemli zararlara neden olabilecek türlerde fenomon destekli tuzaklarla mücadele gerçekleştirmektedir. Böceklerle sadece biyoteknik değil biyolojik, mekanik mücadele yöntemleri de devam etmektedir. Özellikle fenomon destekli tuzaklarla yapılan mücadelede böceklerin varlığı izlenmesi ve popülasyonların ne düzeyde olduğu belirlenmesi amacı güdülmektedir. Aynı zamanda böceklerle mücadele yöntemleri geliştirilirken böceklerin biyolojileri ile ilgili ekolojileri ile ilgili verilerin daha net olmasını istiyoruz. Şu ana kadar yapılan çalışmalarda hedef türlerin hangi zamanlarda uçtuklarını bilinmekte ancak bunlar bazı iklim koşullarına göre değişiklikler gösterilmekte. Gün içerisinde hangi zaman aralıklarında ne kadar sürelerde ne kadar böcek yakalandığı hakkında tam bir fikrimiz yok. Bizim amacımız bunları belirleyerek elde edilen verilerle yapılacak olan modellerle hem işletmelere hem de genel müdürlüğe sonuçların elde edilmesini sağlamaktır. Hedefimize de hemen hemen ulaştık. Ormanlarda zarar yapma potansiyeli yüksek yerlere asıp verilerimizi elde edeceğiz” şeklinde konuştu. “VERSİYON 2 İSE DSAĞLIKLI BİLGİ VERECEK” Yrd. Doç. Dr. Korhan Enez ise; “Bu çalışmaya başlamamızın nedeni orman köylüsünün bunu bilmemesi ve toplanan böceklere zarar vermeleri belirli periyotlarda toplandığı zaman bilgilerin sağlıklı olmaması nedeniyle çalışma başlattık. Versiyon 2 ise sağlıklı bilgi verecek.  Saatini de depolaması ileride yapılacak olan böceğin biyolojik yapısına sahip olan çalışmalarda bize bilgi sağlamış olacak” ifadelerini kullandı.