İpek Yolu'nun Kalbi Türkmenistan

Türkmenistan- Büyük İpek Yolu’nun Kalbi adlı milletlerarası konferans dün Kastamonu Üniversit esi Bilgehan Bilgili Merkez Kütüphanesi’nde gerçekleştirildi. Konferansa Vali Yaşar Karadeniz, Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit Aydın, Belediye Başkanı Tahsin Babaş, Türkmenistan Ankara Büyükelçisi İşnakuli Amanlıyev, Türkmenistan Uluslararası İnsani Bilimler ve Kalkınma Üniversitesi Rektörü Esen Aydogdyyev, TÜRKSOY Genel Sekteri Düsen Kaseniov ve çok sayıda davetli katıldı. “İPEK YOLU’NUN DİZAYNI BİZİM İÇİN MÜHİMDİR” Konferansın açılış konuşmasını yapan Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit Aydın; “Hepimizin bildiği gibi tarihi İpek Yolu’nun en önemli güzergahı Türkmenistan’dır. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov 2018 yılını Türkmenistan Büyük İpek Yolu’nun kalbi ilan ettiler. Bu hususta bir kitapta yazdılar. Türk Dünyası Kültür Başkenti Kastamonu’da bu konferansın ilan edilmesi bizim için önemlidir. Çin’den başlayıp, Türkistan coğrafyasını baştan sona kat ederek, Anadolu’ya ve oradan da Avrupa’ya uzanan İpek Yolu tarih boyunca ülkeler arasındaki ticarette önemli olmuştur. Sadece iktisadi boyutta kalmamıştır. Yüzyıllarca ticaretin kalbi olan İpek Yolu milletlerarası kültür alışverişine de vesile olmuştur. Bu manada İpek Yolu’nun vasfı çok fazladır. İnsanların kaynaşması, tanışması, medeniyetlerin tanışması açısından İpek Yolu’nun katkısı çok büyüktür. Bugün teknoloji gelişmiştir ve gelişmeler hızlı şekilde devam etmektedir. Dolayısıyla asırlar boyunca önemini koruyan İpek Yolu günümüzde de önemini korumaktadır. Sadece vasıtaları değişmektedir. Türk Dünyası’nın daha fazla söz sahibi olacağı şekilde İpek Yolu’nun dizaynı bizim için mühimdir. Bugün sadece Çin’in kontrolünde bir İpek Yolu başka milletlerin tercihi olamaz. Dolayısıyla Türkmenistan’ın İpek Yolu üzerindeki çalışmaları bizim için, Türk Dünyası için, İslamiyet için, bütün dünya için önemlidir. Bunun önemi daha fazla idrak ettirmek lazımdır. Bugünde Uzak Doğu ile Güney Asya ile bağların kopmayacağı şekilde irtibat kurmak gerekiyor. Dünya bunun farkında bunun bizimde farkına varmamız lazım. ABD bize boşuna operasyon yapmıyor. Türkiye son zamanlarda kendi coğrafyasına açılmıştır. Biz Asya, Afrika ve Avrupa projeksiyonu dahilinde olan bir devletiz. Türk Dünyası bizim kalbimizin merkezidir. Türk Birliği, İslam Birliği olmadan dünyanın huzur bulması mümkün değildir” ifadelerini kullandı. “ÜLKEMİZDE ÇOK YÖNLÜ EKONOMİ ORTAYA ÇIKTI” Türkmenistan’da çok yönlü bir ekonominin ortaya çıktığını söyleyen Türkmenistan Ankara Büyükelçisi İşnakuli Amanlıyev; “Türkmenistan Devlet Başkanı Ekselansları Gurbangulı Berdimuhamedov 25 Eylül 2018 tarihinde düzenlenen Türkmenistan Halk Konseyi toplantısında yaptığı tarihi konuşmada ülkemizin bugün geldiği safhayı ve kazanımlarını net bir şekilde ifade etmiştir. Bu bağlamda, Bağımsızlık yıllarında, Türkmenistan'da toplumsal yaşamın tüm alanlarında büyük gelişmeler kaydedildiği belirtilmiştir. Ekonomi alanı çeşitlendirme ilkelerine dayalı olarak gelişmekte olup, son 27 yılda ekonomiye yapılan yatırımlar 350 kat artmış, bu ise 2 bin 600’den fazla üretim-teknik ve sosyal-kültürel amaçlı tesisleri kurma imkânı sağlamıştır. Sonuçta ülkemizde çok yönlü ekonomi ortaya çıktı. Düzenli makroekonomik politikanın uygulanması ile gayri safi yurtiçi hâsıla hacmi artıyor. Bu durum ülkenin uzun vadede gelişimine yönelik stratejik programların uygulanması sonucunda elde ediliyor. Geniş kapsamlı ulusal programların hayata geçirilmesiyle ülkenin tüm bölgelerinde modern sosyo-ekonomik, ulaştırma-haberleşme ve mühendislik-teknik altyapı kurulmuştur. Bugün Türkmenistan'ın petrol ve gaz sanayinin geliştirilmesi mevcut aşamada en önemli ve acil hedeflerden biridir. Geniş hidrokarbon kaynaklarına sahip ve avantajlı jeopolitik konumda bulunan ülkemiz, enerji kaynaklarının dünya pazarlarına güvenli bir biçimde tedarikini sürdürülebilir gelişmenin en önemli faktörü olarak görmektedir” ifadelerini kullandı. “TÜRKMENİSTAN DAİMİ TARAFSIZLIK STATÜSÜNE SAHİP BİR ÜLKEDİR” Açıklamalarına devam eden Amanlıyev; “Ülke nüfusunun sosyal güvenliğini yükseltmek Milli Liderimizin devlet politikasının öncelikli yönlerinden biridir. Devlet bütçesinin büyük kısmı eğitim, sağlık, spor ve diğer sosyal alanlar için tahsis ediliyor. Aynı zamanda sağlık alanında da devlet tarafından büyük çalışmalar yapılıyor. Başkent Aşkabat'ta ve çeşitli illerimizde tesis edilen modern sağlık merkezleri ve sağlık kuruluşları bunun bir göstergesidir. Beden eğitimi ve spor alanında uygulanan devlet politikası da pozitif sonuçlar veriyor. Geçen sene Aşkabat'ta Kapalı salon ve savaş sanatı 5’inci Asya Oyunları, geçen Eylül ayında Amul-Hazar Uluslararası oto rallisi başarıyla düzenlenmiştir. Bu sene ise Kasım ayında, tam bugünlerde Uluslararası Halter Şampiyonası yine başkent Aşkabat’ta yapılmaktadır. Türkmen sporcuları yarışmalarda büyük başarı göstermiştir. Bunun yanında Türkmen halkının zengin kültürel mirasının geliştirilmesi konusuna da büyük önem veriliyor. Ülkede uygulanan manevi-kültürel kalkınma politikası eğitim, bilim, kültür ve sanat düzeyinin daha da yükseltilmesini hedefliyor. Bugün bağımsız ve tarafsız Türkmenistan, ekonomik ve sosyal hayatın tüm alanlarında uygulanan büyük yenilikler yolunda güvenle ilerlemektedir. Ayrıca devletimizin modern dünyanın gelişmiş ülkeleri safına yükselmesiyle ilgili konular da başarılıyla çözümleniyor. Malumu olduğu üzere, Türkmenistan daimi tarafsızlık statüsüne sahip bir ülkedir. Türkmenistan’ın tarafsızlığı 12 Aralık 1995’te BM Genel Kurulu tarafından onaylanmıştır. Olumlu tarafsızlık politikasının önemini vurgulayan Türkmenistan’ın girişimleri ile BM Genel Kurulu 12 Aralık gününü Uluslararası Tarafsızlık Günü olarak ilan etmiştir. Türkmenistan Devlet Başkanı Ekselansları Gurbangulı Berdimuhamedov BM 73’üncü Genel Kurul toplantısında yaptığı konuşmada 2019 yılını ‘Barış ve Refah Yılı’ olarak ilan etmeyi önermiştir. Bu teklifin hayata geçirilmesi dünyada barışın, güvenliğin ve sürdürülebilir gelişmenin sağlanmasında önemli bir faktör olacaktır” dedi. “KİTAP, 6 BÖLÜMDEN OLUŞUYOR” Amanlıyev, Berdimuhamedov çok değerli eserler kazandırdığını ifade ederek; “Bu bağlamda, Saygıdeğer Devlet Başkanımızın ‘Türkmenistan-Büyük İpek Yolu’nun Kalbi’ adlı 1’inci kitabı büyük öneme sahiptir. Bu kitap Türkmenistan Ankara Büyükelçiliği ve TÜRKSOY tarafından Türkçe olarak yayınlanmıştır. Türkmenistan Devlet Başkanı’nın bu kitabı Türkmenlerin geçtiği tarihi yolu doğru bir şekilde değerlendirmeye, Türkmenlerin kendine has milli-kültürel özelliklerini, gelenek-göreneklerini, örf-adetlerini, hayat sütunlarını tanımaya, Türkmen milletinin dünyanın bilimsel, ekonomik ve kültürel gelişim sürecine yaptığı muazzam katkısını derin bir şekilde idrak etmeye büyük imkân sunmaktadır. Bilindiği gibi, Büyük İpek Yolu, barışın tesis edilmesi, uluslararası ticaretin gelişmesi, halklar arasındaki münasebetlerin genişlemesi bakımından büyük önem arz etmektedir. Kitapta Pasifik Okyanus’tan Baltık Denizi’ne kadar ve Kuzey Avrupa’dan Hint Okyanusu’na kadar uzanan muazzam mekânı kapsayan Büyük İpek Yolu’nun geçmişinin insanlık tarihinin altın sayfalarını oluşturduğu belirtilmektedir.  Türkmenistan Devlet Başkanı’nın bu kitabında Büyük İpek Yolu eşsiz-benzersiz bir tarih-kültür hadisesi olarak değerlendiriliyor. Yazar eski dünyanın bu fenomeninin tarihte ne kadar derin iz bıraktığını Türkmenistan’ın örneklerinde açıkça göstermektedir. Kitabın giriş bölümünde belirtildiği gibi, ‘Her bir dalı UNESCO’nun Dünya Kültürel Miras Listesi’ne eklenmeye değer Büyük İpek Yolu’nun ortaya çıkmasında ve aktif bir biçimde çalışmasında temel rollerden biri de Türkmenlere aittir. Kader ilk baştan Türkmenlere kurma, yaratma, geliştirme, milletler arasında dostane ilişkileri tesis etme, milletleri bir araya getirme, barışı koruma, insan mertebesini her şeyin üstünde tutma gibi özellikleri vermiştir.’ Genel olarak bu eserin ana fikri tarihi gelişim prizması üzerinden Türkmenistan’ın uluslararası düzeyde izlediği politikanın anlamını kavramaktan oluşuyor. Doğu ile Batı arasında ekonomik, diplomatik, bilimsel ve kültürel münasebetlerin gelişmesinde Büyük İpek Yolu’nun gördüğü köprü vazifesinin analizi yapılmakta, avantajlı jeopolitik konumda bulunan Türkmenistan’ın bugünün entegrasyon sürecindeki konumu ortaya çıkarılmaktadır. Yazarın fikirlerini kitabın güzel kompozisyonu da teyit etmektedir. Kitap, 6 bölümden oluşuyor. Bölümler Ceyhun’un kıyısı, Kadim Merv, Serahs ile Anev arasında, Nusay’dan Dehistan’a kadar, Kadim Dışoğuz topraklarında ve Masallar dünyasında gibi başlıkları taşıyor. Doğu’dan Batı’ya doğru Türkmenistan topraklarına böyle bir bakış kendine has nitelikte olup, Büyük İpek Yolu’nun Türkmenistan’ın eski dönemlerden beri ticaret ve medeniyet yollarının merkezinde bulunan şehirleri ve tarihi-kültürel tesisleriyle bağlantılı olan ‘coğrafyasını’ gözler önüne sermektedir. Muhtelif dönemlere ait tarihi ve kültürel anıtlar, günümüze kadar harika efsaneleri ve rivayetleri yaşatan halk hatırası bunun güzel bir ispatlamasıdır” şeklinde konuştu. “BU KİTAP, TÜRKMENİSTAN’IN VAZİFELERİ ANLAMAYA YARDIM ETMEKTEDİR” Amanlıyev son olarak; “Bunun yanında, dünya tarihinde onlarca devletleri ticaret, bilgi ve kültür bağlarıyla birleştiren ve benzersiz özelliklere sahip olan Büyük İpek Yolu, kitapta sadece Türkmen halkının tarihi ve manevi değerleri bakımından değil, aynı zamanda ülkemizin geleceği noktainazarından da ele alınmaktadır. Devlet Başkanımızın bu kitabının kapakları arasında toplanan zengin malzemeler yazara tarihi ve bugünü birbirine bağlayarak, okuyucuya halkımızın geçmişi, bugünü ve geleceği ile ilgili düşüncelerini adım-adım açıklama imkânı sağlamaktadır. Devlet Başkanımız Büyük İpek Yolu’nun birleştirici vazifesini ve önemini ortaya çıkarırken, Türkmenistan’ın dünya kalkınmasına katkı sağlayan modern uluslararası inisiyatiflerinin ehemmiyetini de vurgulamaktadır. Bugün ülkemizde uygulanan ve dünya lojistik sisteminin oluşumunu etkileyen projelerin erken dönemlerdeki örneklerini göstermekte, bağımsız ve tarafsız Türkmenistan’ın dostluğa ve barışseverliğe dayalı devlet politikasının temellerinden bahsetmektedir. Türkmenistan Devlet Başkanı ülkemizin ekonomik kazanımlarını, günümüzde ulusal ekonominin stratejik alanlarında büyük projelerin uygulandığını gösteren somut verileri sunmaktadır. Bu kitap, Türkmenistan’ın sosyal-ekonomik kalkınmasının kilit yönlerini ortaya koyarak, Türkmen toplumunun önündeki hedefleri ve vazifeleri anlamaya yardım etmektedir. ‘Türkmenistan-Büyük İpek Yolu’nun Kalbi’ adlı kitabın diğer bir özelliği ise eserde bahsedilen hususların sağlam temellere ve argümanlara dayalı olmasıdır. Devlet Başkanımız, İpek Yolu’nun ortaya çıkma koşulları, kervan ticaretinin temelleri, Eski Doğu uygarlıkları arasındaki kültürel ilişkiler, Büyük İpek Yolu’nun aktif olduğu dönemlerde Türkmenistan’ın tarihi bölgelerinin kalkınmasının şehircilik özellikleri, uygarlıkların karşılıklı etkileşimi, tarihi açıdan önem arz eden güzergahın yeniden canlanması, bu konunun incelenmesinde ortak işbirliği modelinin ortaya çıkarılması gibi konuları ele alırken somut bilgileri ve bilimsel verileri kullanmaktadır. Kitapta arkeoloji, paleografi, eski barınma alanlarının hava ve uzay resimleri gibi alanlara ait bilgiler de yer almaktadır. Bunun yanında yeni eserde Devlet Başkanımızın milli gelenekler, efsanelerde ve rivayetlerde ifade edilen halk hikmetleri ile ilgili geniş bilgi sahibi olduğunu görmek mümkündür. Yazar, eski kervan yollarının milli ve manevi değerlerin oluşumunda büyük önem taşıdığını ortaya koymaktadır. Okuyucu, güya Büyük İpek Yolu’nun kervan yollarında seyahat ediyormuş gibi, yazarla birlikte, hiç acele etmeden, halkımızın tarihinin ve kültürel geleneklerinin sayfalarında ilerlemektedir. Bu gönülce ve lirik nitelikli tutum, güzel sanatları temsil eden fotoğraflar ve resimlerle de desteklenmektedir” dedi. “KASTAMONU MÜKEMMEL ŞEHİRLERİMİZDEN BİRİSİDİR” Belediye Başkanı Tahsin Babaş ise; “Bu sene Kastamonu Türk Dünyası Kültür Başkenti, Türk Dünyası ülkeleriyle aramızdaki ilişkileri pekiştirmek ve daha da kuvvetlendirmek için çalışmalar yapıyoruz.  Kastamonu’nun Kültür Başkenti seçilmesi büyük avantaj ve onurdur. Kastamonu tarihi, kültürel dokusuyla ve tarihteki yeriyle mükemmel şehirlerimizden birisidir.  Kastamonu Üniversitesi Türk Dünyası’ndan gelen öğrencilerimizle dolu. 600’ün üzerinde Türkmenistanlı öğrencimiz var. Bizim için gurur verici bir durumdur. Biz Türk Dünyasıyla hep bir ve beraber olmalıyız. Birlik ve beraberlik içinde olduğumuz zaman aşamayacağımız sorun yoktur.  Çalışmalar, sempozyumlar, seminerler ve kültürel alışverişler Türk Dünyasını daha da birbirine bağlayacak ve kenetleyecektir.  Rektörümüz Seyit Aydın’a çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum. Kastamonu birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır.  Osmanlı’nın en büyük şehirlerinden birisidir. Kastamonu’nun ipek yolu güzergahında olması ve bu konunun gündeme getirilmesi çok önemlidir. Bu yıl Kültür Başkentliğini Kazakistan’dan devir aldık. Hoca Ahmed Yesevi’nin kattığı duyguyu Kazakistan’da gördük.  Kastamonu’da Hz. Pir. Şeyh Şa’ban-ı Veli’nin topraklarına kattığı manevi duyguyu birleştirmemiz lazım. Eğer bunu yapabilirsek manevi yol üzerinden yürüyeceğiz. Kastamonu İstiklal Yolu, Milli Park haline getirildi. Hz. Pir. Şeyh Şa’ban-ı Veli Kültür rotası da bizler içinde önemlidir” diye konuştu. “TÜRK CUMHURİYETLERİ GÜÇLÜ OLACAKTIR” Vali Yaşar Karadeniz, konferansın önemine değinerek; “Biz Kazakistan’a daha çok yakınlaştık. Yine kültür başkenti uygulaması dışında ülkemizde öğrencilerimizi okutmamızda ayrı bir kaynaşma örneği. İlimizde öğrenim gören Türk Dünyası’ndan tim öğrenciler Türk Dünyası’nda yaşatacaklar. Hem ülkelerine faydaları olacak. Hem de Türk Dünyası’na katkıları olacak. İpek yolu önemli bir noktadır. İlk küresel ticaret güzergahı olmuştur. Bu güzergahın yeniden canlandırılması Türk Coğrafyası için iyi olacaktır. Türk Cumhuriyetleri güçlü olacaktır.  Türkmenistan’ın gösterdiği bu yaklaşım diğer ülkelere de örnek olacaktır” şeklinde konuştu.