Hatıra Parada Taklit Motif İddiası!
Kastamonu Üniversitesi, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, Seramik ve Cam Bölümü, Öğretim Görevlisi (Sanat Tarihçisi) Özgür Yeni, UNESCO Dünya Mirası Asıl Listesi'nde yer alan Kasaba Köyü Mahmut Bey Camisi ile ilgili olarak Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce basılan hatıra parada sehven hata yapıldığını öne sürdü.
Kastamonu Üniversitesi, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, Seramik ve Cam Bölümü, Öğretim Görevlisi (Sanat Tarihçisi) Özgür Yeni, UNESCO Dünya Mirası Asıl Listesi’nde yer alan Kasaba Köyü Mahmut Bey Camisi ile ilgili olarak Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nce basılan hatıra parada sehven hata yapıldığını öne sürdü. Özgür Yeni, hatıra parasında replika (taklit) motifin kullanıldığını söyledi.
Yeni, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce, Camiler Serisi başlığı altında, “Mahmutbey Camii” ismi ile 925 ayar gümüş malzemeden 3 bin adet hatıra para basıldığını hatırlattı.
Özgün Kapıdan Detay, Bini, Göbek (Çizim: Mahmut AKOK’dan)
Caminin 1366 yılında Candaroğulları Beyliği hükümdarı Adil Bey'in oğlu Emir Mahmut Bey tarafından yaptırıldığını belirten Yeni; caminin, Candaroğulları döneminden günümüze ulaşabilmiş güzide bir eser olduğunu; bölgenin tarihi, kültürü ve sanatı hakkında bir belge niteliği taşıdığını sözlerine ekledi.
Bu eser için hatıra para basılmasının oldukça önemli olduğunu vurgulayan Yeni, hatıra paranın ön yüzünde Mahmut Bey Camisi'nin kuzey cephesi ile ve batı cephesinin bir kısmının yer aldığını; arka yüzeyinde ise Ankaralı Nakkaş Abdullah bin Mahmud tarafından camii ile yaklaşık aynı tarihlerde yapıldığı bilinen ahşap kapı yüzeyinden bir motifin seçildiğini belirtti.
‘Bu Hata Kolaylıkla Fark Edilebiliyor’
Hatıra paranın arka yüzeyinde kullanılan bu motifin kapının 'bini' olarak adlandırılan bölümünün orta aksında yer aldığını söyleyen Yeni, "Ancak burada kullanılan motif özgün kapı kanadının ilgili kısmında yer alan motif değil ve bu motif gerek kompozisyon açısından gerekse uygulama açısından bariz hata içeriyor. Bu şekilde basılan bir para özgün motifi yansıtmadığı için çok da bir anlam ifade etmiyor. Özgün olan motifin güzelliğini yansıtmamakla birlikte, estetik bakış açısına sahip kişiler tarafından da bu hata kolaylıkla fark edilebiliyor" dedi.
Özgün Kapıdan Detay, Bini, Göbek
Asıl Motif
Asıl motif hakkında bilgi veren Yeni; “Mahmut Bey Camisi'nin özgün kapı kanatları 1997 yılında çalınmış, Manisa'da bir okulun bahçesinde bulunmuştu. Kapı kanatları bu elim olay sonrasında Kastamonu Etnografya Müzesi'nde sergilenmeye başlandı. Şuan Mahmut Bey Camisi'nde yer alan mevcut kapı kanatları ise Hikmet Değirmencioğlu tarafından aslına uygun bir biçimde yapılmaya çalışılmış replika (taklit)'dan ibarettir. Kapı kanatları her ne kadar aslına uygun bir şekilde yapılmaya çalışılmış olsa da replika (taklit) kapı yüzeyinde yer alan motiflerin bir kısmı, özgün kapı yüzeyinde yer alan motiflere kısmen benzemekte, aslını birebir yansıtmamaktadır. Basılan paranın arka yüzeyinde kullanılan motifin de özgün kapı kanatları (bini) dikkate alınmadan replika (taklit) kapı kanatları (bini) üzerinden tasarlandığı görülmektedir. Asıl motif, merkezde altı dilimli stilize bir çiçek ile bunun çevresinde altı köşeli bir yıldızın köşelerine bağlanan lotus ve palmet motiflerinden oluşmaktadır” ifadelerini kullandı.
Replika Kapıdan Detay, Bini, Göbek
Replika Motif - Hatıra Para Üzerinde Kullanılan Motif (Arka Yüz)