'Engellilerin ulaşabilirliği için her kurum üzerine düşeni yapmalıdır'

SAKATLAR DERNEĞİ ŞUBE BAŞKANI SERHAT YOLASIĞMAZOĞLU: Engelli ulaşabilirliği ve ilimizin bu konuda ne düzeyde olduğunu konuşmak üzere Türkiye Sakatlar Derneği Şube Başkanı Serhat Yolasığmazoğlu ile görüştük. Yolasığmazoğlu, engelli bireylere ‘Aman sen evde otur’ diyemeyeceğimiz bir yüzyılda yaşarken kamu kurum ve kuruluşlarının, işletmelerin kendilerini engellilere göre düzenlemesi gerektiğini vurguladı. Yolasığmazoğlu, Kastamonu’nun engelli ulaşabilirliği açısından diğer illerden ileride olduğunu kaydetti. HER KURUM ENGELLİLERE GÖRE KENDİNİ DÜZENLEMEZSE CEZA-İ YAPTIRIMLAR UYGULANACAK Engelli ulaşabilirliğinin sağlanabilmesi için her kuruma ek ödenek gönderildiğini ifade eden Yolasığmazoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu ödenek, Maliye Bakanlığı’ndan bütçelere ek olarak verildi. En çok ek ödenek de Milli Eğitim Müdürlüğü’ne verildi. Onlar da engelli erişimiyle ilgili tüm okullarında çalışmalarını yapıyorlar. Tam olarak yapılmış değil ama zamanla eksiklikler giderilmeye çalışılıyor. Biz Kastamonu olarak da bu konuda diğer illerden ilerde olduğumuzu her zaman söylüyorum.  Yasa gereği engelli bireylerin ulaşabilirliği konusuyla ilgili olarak bakanlığın bir komisyonu var. Bu işin sekretaryası da Aile ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülüyor. Aslında kurumların engellilere göre düzenlenmesi konusu tam 1991 yılında çıkan bir yasayla gündeme geldi ama kurumlar bu konular üzerinde çalışmadılar ve bizler yıllardır bekliyoruz. Engellilerin ulaşabilirliği için her kurum üzerine düşeni yapmalıdır. Artık kurumlara zaman verme gibi bir durumumuz olamaz. Kurumların bütçeleri, ödenekleri olsun olmasın engellilerin bu kurumlara rahatça ulaşabileceği şekilde düzenlenmesi gerekiyor. Yoksa bu süreç doldu ve bundan sonra parça parça ceza-i müeyyideler uygulanacak.  Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’nün bu konuyla ilgili ceza kesebilme yetkisi var. Şu anda kurum kurum inceleniyor ve eksiklikler söyleniyor. Eksiklikleri gidermedikleri takdirde de kurumlar ceza-i işlemle karşı karşıya kalacaklar.” “HİÇBİR SUÇUMUZ OLMADIĞI HALDE EVLERİMİZE HAPSEDİLİYORUZ” Engellilerin ulaşabilirliliği arttıkça ve eğitimli insanlar arttıkça engellilerin daha çok dışarıya çıktığını ifade eden Yolasığmazoğlu; “Biz 2000 yılında derneğimizi ilk kurduğumuzda Kastamonu’da Şeref Bey Yazıhanesi dediğimiz alanda tek bir rampa vardı. Onu da esnaf, kendi mallarını taşımak için yapmışlardı ve engelli rampası değildi. Kastamonu’da engelli yok herhalde deniliyordu. Kaldırımlar, alışveriş merkezleri yapılmaya başlandıkça ve buralarda rampalar yapıldıkça engelli arkadaşlarımız da dışarıya çıkmaya başladılar. Biz evlerimizi parmaksız hücre olarak tanımlarız. Çünkü hiçbir suçumuz günahımız olmadığı halde evlerimize hapsediliyoruz. Sosyal yaşam, dışarısı bize göre uygun değil. Özellikle sandalye kullanan arkadaşlarımız bir yerden bir yere gidemiyorlar. Ulaşabilirlik arttıkça ve eğitimli insanların artması ile birlikte insanların engellilere bakış açıları değişti. En önemli etkenlerden biri de artık halk engellinin yanında. Engelli rampasının önüne birisi aracını park ettiği zaman artık vatandaş uyarıyor, özellikle gençler şikayet ediyor, onlar bizi bizden daha fazla savunmaya başladılar. Duyarlı vatandaşlarımıza çok teşekkür ediyorum. Bundan sonra da süratle artık daha iyiye doğru gider diye düşünüyorum. Dolmuşlar engelliler için kısmi olarak yeterli ama olan arkadaşlarımız için dolmuşlara belki sesli yanıt sistemi gibi bir şey eklenebilir. Belediyemiz şimdi engellilerimiz için yeni bir araç daha alıyor” dedi. “RAMPALARDAN SADECE ENGELLİLER YARARLANMIYOR” 1991 yılında engelliler bildirgesi yayınlandığı zaman tüm dünya ülkelerinin engellileri keşfettiğini belirten Yolasığmazoğlu, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Engelliler yasası 2008 de çıkıyor. 2008’e kadar bazı yönetmelikler var. Bizim ülkemizde yeni yapılan binaların engellilere uygun yapılması ile ilgili rica ve tenkitlerde bulunarak uyarıyoruz. Bu bir kültür meselesi. Memleketimizde ve ülkemizde yaşayan tüm mühendis ve mimarların aklını başına alması lazım. Binalar niçin yapılır, ortak kullanım için.  Oradan herkes girsin yararlansın diye yapılır. Ama engelliler düşünülmeden yapılan binalara engelli girmesin gibi bir durum ortaya çıkıyor. Ulaşabilirlik düzenlendiği zaman herkes bunu kullanabilir. Yani bugün engelli rampasından yararlanan kişi sadece engelli değildir. Bugün bebeklerimizi çocuk arabalarıyla dışarı çıkartıyoruz onlar da yararlanıyor, anneler için büyük kolaylık oluyor. Çocuğunuzla beraber sinemaya, parka, otele, alışverişe gidebilmeniz lazım. Bu alanlarda ona göre düzenlenmek durumunda. Mesela bir sporcusunuz akşam ayağınız burkuldu değnekle ya da sandalye kullanmak durumundasınız. Bunlar belki kısıtlı durumlardır ama sonuçta herkes için geçerlidir. Düşünün biz bunları her gün yaşıyoruz. “ “GÖRME ENGELLİLER İÇİN DE DÜZENLEMELER YAPILMALI” Özellikle görme engellilerle ilgili uygulamaların da çok önemli olduğunu belirten Serhat Yolasığmazoğlu, Kastamonu’da katarakt sorununun fazla olduğunu ve ne yazık ki her hastanın da ameliyatla bu hastalıktan kurtulamadığını kaydederek her engellinin yaşayabileceği sosyal alanların oluşturulması gerektiğini vurguladı. “EĞİTİMLİ GENÇLERLE BİZ BU SORUNLARI ÇÖZECEĞİZ” Yolların, dolmuşların engellilere göre düzenlenmesinin çok beklenmiş bir olay olduğunu dile getiren Yolasığmazoğlu, bunun bir anlayış sorunu olduğunu vurgularken; “Tamam rampalar yapılıyor ama bu rampaların önüne araçlarını park eden insan müsveddesi kişilerle birlikte hayatımızı sürdürüyoruz. Sanırım eğitimle birlikte, eğitimli gençlerin yetişmesi ile bu durumların düzeleceğini düşünüyorum. Ama bu süreç gerektirecek. Hem maddi hem manevi anlamda biz engelliler bunun birden olmasını zaten beklemiyoruz. Ama kurumların çaba göstermesi de bizim için önemli. Yüzde yüz engelli ulaşabilirliği sağlanamayabilir ama kurumların bunun için çaba göstermesi de bizim için sevindirici. Bu çabayı gösteren kişi devamını da getirecektir diye düşünüyorum. Ama bu kadar kanuna, yönetmeliğe rağmen inatla hiçbir şey yapmayan kurum ve kuruluşlarda biz engellilerin düşmanıdır. Biz onların karşısında olarak onların cezalandırılması için de Aile ve Sosyal İşler Müdürlüğü ile  elimizden gelen her şeyi  yapacağız” dedi. “ENGELLİ DOSTU KURUMLARA BELGE VERİLECEK “ 2016 yılından itibaren tüm kurum ve kuruluşların engelli dostu olması gerektiğiyle ilgili açıklamalarda da bulunan Yolasığmazoğlu; “Engelli ulaşabilirliği olan kurumlar engelli dostu  olarak kabul ediliyor ve bununla ilgili bir belge sistemi hazırlanıyor. Çoğu kurum amirimiz engelli ulaşabilirliği konusunda duyarlılar ve ellerinden geleni yapmaya çalışıyorlar. Bazı kurum amirleri de ne yazık ki inatla engelliler için gerekli düzenlemeleri yapmıyorlar. Onlar da yakında bu konularla ilgili ciddi sıkıntılar yaşayacaklar” dedi.