Büyük Krizin Habercisi Olabilir!
Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım, inme riskinin erken müdahale ve hastalık gelişmeden alınacak tedbirlerle önlenebileceğini açıkladı.
Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım, dünya genelinde kalıcı engellilik ve ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan inme riskinin erken müdahale ve hastalık gelişmeden alınacak tedbirlerle önlenebileceğini açıkladı.
İnmenin ne olduğunu açıklayan Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım “İnme beyne kan akımını sağlayan damarlardan birinin aniden tıkanmasıyla birlikte, beyne giden kan akımının gidişinin yavaşlaması ya da durması sonucunda meydana gelen durumdur. Beynimiz kana ve oksijene en az toleransı olan organımızdır. Beyne giden kan akımında bir iki dakikalık bile bir kesinti veya azalma ciddi hasarlara yol açabilmektedir. Bu durum halk arasında inme, felç olarak bilinir” dedi.
‘İnmeye En Büyük Sebep Şah Damarlarında Meydana Gelen Tıkanıklıklar’
İnme sırasında oluşan belirtilere değinen Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım; “İnme beyne kan akımını sağlayan damarlardan birinin aniden tıkanmasıyla birlikte, beyne giden kan akımının gidişinin yavaşlaması ya da durması sonucunda meydana geliyor. İnmenin kalp damar cerrahisi ile direk ilgisi mevcut. İnmeye en büyük sebep şah damarlarında meydana gelen tıkanıklıklar ve buralardan kopan pıhtıların, plakların beyin damarlarına kaçması ile damarı tıkamasıdır. Ayrıca kalbin kendisinde meydana gelen pıhtılar da direk beyne atarak emboliye neden olabilir” ifadelerine yer verdi.
‘İnme Önlenebilir Ve Tedavi Edilebilir Bir Hastalıktır’
İnme şikâyetlerine değinen Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım; “İnme ani gelişen yüz, kol, bacak veya sıklıkla vücudun bir yarısında kuvvet kaybı gibi belirtilerle meydana çıkmaktadır. Bunların dışında aynı bölgelerde uyuşma, bayılma, bilinç bulanıklığı, konuşmada veya konuşulanları anlamada güçlük, sebebi bilinmeyen şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi, dengeyi sağlayamamak, bir gözde veya her iki gözde görme kaybı, bilincin tamamen kaybı görülebilmektedir. İnme önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Kol ve bacaklarda ani başlayan tek taraflı güçsüzlük veya uyuşma, konuşma güçlüğü ve bozukluğu, yüzde asimetri, çift görme, dengesizlik ve bilinç seviyesinde değişiklikler gözlemlendiğinde inme belirtileri olabileceği düşünülerek en kısa zamanda uygun tedavi merkezine başvurulmalıdır. Zaman kaybı, beyin kaybıdır, yani zaman kavramı erken tanıda önemlidir. İnme geçiren hastada zamanın doğru kullanımı ile yaşam kalitesi ve değerli anılar kurtarılabilir. İlk 4,5 saat içinde yapılan girişimler sayesinde hastalığın etkilerine daha az maruz kaldığı ve bu hastalığı bağlı olarak engelli olma, ölüm oranlarında azalma görülmüştür” dedi.
‘Dünyada Bir Yılda 17 Milyon Kişi İnme Geçirmekte’
İnmenin görülme sıklığı hakkında konuşan Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım; “Dünyada bir yılda 17 milyon kişi inme geçirmekte ve 6 milyon kişi inme nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Beyin-damar hastalıklarından ölüm, 2019 Türkiye İstatistik Kurumu, ölüm ve ölüm Nedeni İstatistiklerinde 2’nci sırada yer almaktadır. Türkiye Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Risk Faktörleri Kohort Çalışması (2021) göre; inmeye bağlı ölüm hızının yaşla birlikte arttığı ve tüm yaş gruplarında kadınlarda beyin-damar hastalık sıklığının erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmektedir” ifadelerini kullandı.
‘Bu Atak Büyük Krizin Habercisi Olabilir’
İnmenin 2 farklı tipi olduğunu vurgulayan Acil Hekimi Name Yıldırım; “İskemik inme: O alanı besleyen arterlerde tıkanıklık veya kan akımının azalmasıdır. İnmenin en sık nedenidir. İskemik inme de üçe ayrılır. GİA (geçici iskemik atak): Birkaç dakikadan 24 saate kadar uzayan kısa ataklar, sonrasında belirtiler tamamen düzelir ancak bu atak büyük krizin habercisi olabilir. Tam enfarkt: Kalıcı doku hasarı bırakır, hasarlı iyileşir. 3 haftadan uzun sürer ve genellikle tam iyileşme olmaz. Reversibl iskemik nörolojik defisit: 24 saat- 3 hafta arasında değişir. Doku ölümü yoktur, tam düzelir. Hemorajik inme: Kanama sonucunda beyin ve çevresindeki baskı ile doku hasarı oluşmasıdır” dedi.
‘Damar Tıkanmalarında Girişimsel Tedavi Hayat Kurtarır’
İnme, felç tedavisi hakkında açıklama yapan Özel Nefes Hastanesi Acil Hekimi Name Yıldırım; “Bugün inme çabuk hareket edildiğinde tedavisi mümkün olan hastalıklar arasında olduğu için, inme fark edilir fark edilmez 112 aranarak tıbbi müdahalenin bir an önce başlatılması gerekir. İlk 2 saatte ya da maksimum 3-4.5 saatte yapılacak tıbbi müdahale (trombolik tedavi, tpa ve gerekirse büyük damar tıkanmalarında girişimsel tedavi -mekanik trombektomi-) hayat kurtarır ve kalıcı engelliliği önleyebilir. Ayrıca geçici iskemik atak geçiren hastaların nöroloji bölümünce zamanında değerlendirilerek kalıcı inme-enfarkt oluşmasının önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir. İnme sonrası tıbbi bakım ve tedavinin uygun olarak yapılması ve sürekliliği, kalıcı fiziki problemler için (felç, denge kaybı, konuşamama vb.) fizik tedavi ve rehabilitasyon programlarının uygulanması atlanmaması gereken tedavi yöntemleridir” ifadelerine yer verdi.
‘Girişim Veya Stent Uygulaması İle Müdahale Edilmelidir’
İnmeden korunma yollarına değinen Acil Hekimi Name Yıldırım “Bol bol su için. Günde 3 – 3,5 litre su içmek-özellikle 45 yaşından sonra- inme riskini azaltan basit bir önlem. Yüksek tansiyon, diyabet hastasıysanız veya yüksek kolesterole sahipseniz kişisel risk faktörlerini bilerek kontrol altına alın. Eğer damarsal bir hastalığınız varsa mutlaka her sene muhakkak check-up yaptırın. Düzenli egzersiz de dolaşımı hızlandırarak inme riskini azaltıyor. Tansiyonunuz düşük tutmak için sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olun. Özellikle aritmi hastaları inme gelişim riskleri çok yüksek olduğundan ömür boyu kan sulandırıcı ilaç tedavilerine uymalıdır. Şah damarında tıkanma tespit edilen hastalarda ise (tıbbi gereklilik halinde) vakit geçirmeden Kalp ekosunda özellikle ritim bozukluğu olan hastalara da cerrahi girişim veya stent uygulaması ile müdahale edilmelidir. mutlaka kan sulandırıcı ilaç başlanmalıdır. Tütün ve alkol kullanımından uzak durun. Sigara dumanına maruz kalmayın. Günde en az 30 dakika fiziksel aktivite yapın. (ev, bahçe işi, yürüyüş gibi)Diyette yağ, şeker ve tuz azaltın. Günde 5 öğün sebze ve meyve tüketin. Ayrıca doktorunuza danışarak kan basıncı, kan yağları, kan şekeri ve kilonuzu öğrenerek, doktorumuzun önerilerine uyun. Aile bireylerinizi de sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri konusunda teşvik edin” dedi.
‘Damar Sertliği, Damarlarda Darlıklar İnme Risk Faktörleridir’
İnme risk faktörleri hakkında konuşan Acil Hekimi Name Yıldırım; “Diyabet, hipertansiyon, sigara, obezite, yüksek kolesterol, düzensiz beslenme, sedanter (hareketsiz ya da az hareketli) yaşam, aşırı alkol tüketimi, uyuşturucu kullanımı, kalpte ritim bozuklukları, kapak hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp damar hastalıkları, ateroskleroz yani damar sertliği, damarlarda darlıklar inme risk faktörleridir. Bu faktörlerden biri ya da daha kötüsü birden fazlasının mevcudiyeti inme riski oluşturur. Alkol ve sigara tüketmeme ya da bu mümkün değilse tüketim miktarının mutlaka azaltılması (sigara ve yüksek oranda alkol tüketimi inme riskini 2-3 kat artırmaktadır) Kronik hastalıkların ve inme riskini artırabilecek tüm risk faktörlerinin iyi bir tıbbi müdahale ile azaltılması hatta yok edilmesi. Dahili ve kardiyolojik problemlerin ilgili disiplinlerce uygun tedavisinin yapılması. Nörolojinin önemli bir konusu olan inmenin risk faktörlerinin her hasta özelinde tek tek değerlendirilmesi. Nöroloji bölümünce uygun tetkik ve araştırmalar yapılarak, inme oluşmadan önlenebilir. 60 yaş üstü kişilerde inmenin önlenmesi için en uygunu düzenli egzersizdir. Açık ve temiz havada bol ve düzenli yürüyüş, evde de düzenli kol bacak, bel, boyun hareketleri önerilir. Düzenli egzersizlerin yanı sıra uyku düzenine dikkat edilmesi ve beslenme düzeninde Akdeniz tipi beslenmeye (az tuzlu ve az yağlı yeme alışkanlığı, bol sebze ve meyve tüketimi) yer verilmesi önemlidir” şeklinde konuştu.