İGM Başkanı Doğan Ünlü: 'Kastamonu Hak Ettiğini Alıyor'

Kastamonu İl Genel Meclisi (İGM) kasım ayı oturumları İl Genel Meclis Başkanı Doğan Ünlü Başkanlığında devam etti. Yapılan oturumda İl Özel İdaresi'nin Bütçeleri meclis üyelerinin oylarına sunuldu.

Yapılan oturumda İl Genel Meclisi İl Özel İdaresi'nin 2025 yılı Gelir Bütçesi, 2025 yılı Gider Bütçesi, 2025 yılı Finansman Bütçesi ve 2025 yılı Kararnamesi madde madde oylandı.

CHP İl Genel Meclisi Grup Başkanı Recep Akgül toplantıda; “Kastamonu İl Özel İdaremizin "2025" yılı bütçesi 1 milyar 906 milyon TL olarak meclisimize sunuldu. AK Parti iktidarı tarafından 20 ilçedeki bin 54 köye ve 9 bin 837 kilometre yol ağına layık görülen bütçe işte bu kadar. Köy başına bir yılda yalnızca 1 milyon 808 bin lira düşüyor. Komşu illerimiz Çankırı'da köy başına 2 milyon 65 bin, Çorum'da ise 2 milyon 158 bin TL düşüyor. Yine 2025 yılı bütçesi açıklanan Tokat'ta köy başına 2 milyon 936 bin, Kütahya'da 3 milyon 82 bin, Nevşehir'de ise köy başına tam 7 milyon 738 bin TL düşüyor. Yanlış duymadınız. Tam 7 milyon 738 bin TL. Değerli Meclis Üyeleri. Rakamlar yalan söylemez. Kastamonu'nun iktidarın gözündeki değeri işte bu kadar. Köy başına 1 milyon 808 bin lira. Ayrıca 'Kastamonu bir turizm şehri, bu şehrin geleceği turizmde' diye her yerde dile getiriyoruz. Ancak bütçeyi incelediğimizde İstiklal Yolu bakım onarım gideri ile Merkez Kasaba Köyü cami hamamı ve pazar içi hamamı restorasyon işleri içinde yine 1000'er lira iz ödenek uygun görülmüş. 170 kilometre sahil uzunluğu, Ilgaz'ı ve doğal güzellikleri ile ön plana çıkan Kastamonu'da turizminin bu bütçede olmadığını gözler önüne sermektedir. Ayrıca Özel İdare'nin 2025 yılı bütçesinde yol bakım ve onarım giderleri için 100 milyon TL, yol yapım giderleri için 199 milyon TL ve köylere beton parke yapımı için ise 30 milyon TL'lik bir ödenek tahsis edilmiş. Bu ödenekle 9 bin 837 kilometre yol ağına sahip Kastamonu'da yalnızca 87 kilometrelik yol yapım çalışması yapılması ön görülmektedir. Bu bütçenin yeterli olup, olmadığını siz değerli meclis üyelerinin taktirine bırakıyorum. Şimdi soruyorum sizlere. Türkiye'nin en zorlu coğrafyalarından birinin, en uzun köy yol ağına, Sivas'tan sonra en fazla köy sayısına sahip ilin üzerine kar-kış ve yıllarca ihmal edilmişliği eklediğinde kırsala ayrılan bütçesi bu kadar mı olmalıydı? Evet yıl içerisinde gerekli olduğu taktirde bütçeye takviye yapılabileceğini söyleyebilirsiniz. Ancak yine de 20 ilçede bin 54 köye hizmet götürecek olan bu bütçe 22 yıldır AK Parti iktidarı ne istediyse vermiş olan Kastamonu'nun hakkı olan bir bütçe değildir. Kastamonu yine iktidardan hak ettiği değeri görmemiştir. Bu bütçede, bütçenin esas sahipleri olan köylerimiz, emekçilerimiz yok. Çünkü 21'nci yüzyılda hala elektriği, interneti olmayan, telefonu çekmeyen köylerimiz var. Kar yağdığında aylarca şehre, hastalandığında hastaneye ulaşamayan köylülerimiz var. Değerli Meclis Üyeleri sizlere tekrardan sesleniyorum. Kendimizi kandırmayalım. Bu bütçe köylülerimizin sorunlarını çözmez, çözemez. Bu bütçeyle Kastamonu'ya hak ettiği hizmeti sunmamız, köylerimizi ayağa kaldırmamız mümkün değildir. Cumhuriyet Halk Partisi olarak Kastamonu'muzun ve Kastamonuluların haklarını savunarak adil, eşit ve daha güzel bir gelecek için kararlılıkla çalışmalarımıza devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

‘Bu Bütçeyi Yaparken Yüzde 44 Oranında Arttırarak Bir Hesaplama Yapıldı'

Milliyetçi Hareket Partisi İGM Grup Başkanı İlhan Bozahmetoğlu ise; “2025 yılı bütçesini yapıyoruz. İlk gündeme geldiğinde, bütçenin yetersizliği konusunda biz de taşıdık ve ben orada da bu ifadeyi kullandım. Hatta bu bütçenin, yani 2 milyarın daha fazla üstünde olması gerektiği konusunda. Fakat, burada biz bir tahmini bütçe yapıyoruz. Ve bu bütçeyi yaparken de yüzde 44 oranında arttırarak bir hesaplama yapıldı. Ve bu yapılan bütçede Gelir kalemiyle ilgili İl Genel Meclisimizin tasarrufta bulunamayacağı konusunda bilgi verildi yetkililer tarafından. Tabi bu Kastamonu'n hak ettiği bir şey değil. Ama bu genel kanunlarla belirlenmiş bu durum. Bu konuyu biz en az 7-8 yıldır gündeme taşıyoruz. Bu konunun kökeni 1997'li ve 2005'lere dayanan bir konu. Köy Hizmetleri Özel İdare'ye 2005 yılında devredildi. Bundan önce bir çalışma yapılmış. Ve bu çalışma neticesinde ilk özel idare ve belli yerlere kanun tasarısı hazırlanmış. Fakat bu kanunlaşmadığından dolayı biz ayrılan paylarla bütçe veriliyoruz. Bunları belirlemesindeki kıssasın da özü Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde Büyükşehirlerin idare ettiği nüfusun yüzde 78, normal belediyelerin yüzde 15, il İdarelerinin de yüzde 7 olması. Esası alınarak bütçeden pay veriliyor. Bu konuyu biz her gittiğimiz platformda, her türlü yapılan görüşmelerde gündeme taşıyoruz. Çünkü gelen paylardan yapılan hizmet vatandaşa para tanıtma şeklinde değil. Nüfus kriteri esas alınarak veya çok büyük ağırlıkla alınarak dağıtılan bir paralar gerçekten hizmetlere dört dörtlük vermenin şansımız yok” dedi.

‘Bölünmüş Köylere Sahip Bir Memleketiz'

İlhan Bozahmetoğlu konuşmasının devamında; “Tabii burada büyükşehirler idareleri kendilerine ele alma noktalarına göre hareket ediliyor. Şu anda ağırlıkta Cumhuriyet Halk Partisi'nin elinde olan büyükşehirlerimiz var ve payları çok büyük paylarla oraya giriyor. Şimdi bu payların daha adaletli olabilmesi için coğrafi yapıya yol ağına çalışma alanlarına göre yeniden hesaplanması gerektiği yönünde bir çalışmayı biz kendi partimize de teklif ettik genel merkez boyutunda. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin bu yönde çalışmaları var. Tabii bu konuyu bu şekilde gündeme taşıyınca Cumhuriyet Halk Partisi'nin bakışı ne olacak bilmiyorum. Yani bizim çoğunluğumuz oralarda diye bir şeylere para bu konunun devam etmesi yönünde tasarruflar olur mu bilmiyorum. Ama esasında buna böyle bakılmaması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye'nin şartları belli ve çok büyük bir yol ağına ve gerçekten hizmetimizin ulaşması noktasında çok bölünmüş köylere sahip bir memleketiz Kastamonu olarak. Bir pozitif ayrımcılığa ihtiyacımız var. Bunu biz kabul ediyoruz. Zaten kimsenin hale gittikçe yeterli demiyor. Ama burada Kastamonu yapmak iş değil bu esasında. Türkiye'de özel idare veren yani bu şekilde özel idareyle idare edilen illere bir kapıştık olduğu esası bu. Bu konuyu hep el birliğiyle el almamız lazım. Bunu siyasi konu olarak bir memleket meselesi olarak ele almamız gerektiğini düşünüyorum. Evet yani senede 80-100 kilometre ile on bin kilometre yolu yapmak bugün neredeyse imkansız yani 50-100 yıllar olacaktı. Çünkü yeni tahammülleriyle imkansız. El birliğiyle bu işin altından kalkabileceğimizi inanıyorum. Özel idaremizin bir mastır planı olmaması da çok büyük bir kayıp. Biz bu konuyu önemsiyoruz. Planlama doğru olmak zorunda” ifadelerine yer verdi.

‘Nüfus Bazlı Olsa 51 İl Arasındaki Sıralamamız Çok Geri Düşer'

İl Genel Meclis Başkanı Doğan Ünlü de; “Nüfus bazlı olsa 51 il arasındaki sıralamamız çok geri düşer. Her defasında şunu dile getiriyoruz, yol ağına bakılsın. Zaten yol ağını da içinde aldığı için biz 51 il arasında birinci sırada ödenek alıyoruz diye. Bu yıl tasarruf tedbirlerinin olduğu bir dönemde iş yapmadık. Şimdi önemli bir şey ifade ettiniz. Bizim özel idarelerin genel bütçeden aldığı pay 0.5. İl belediyelerinin aldığı pay 1,5. Büyükşehir belediyelerinin aldığı pay 4,5. gerçi onlar yol yapmıyor. Kastamonu Merkezde bakıyoruz, bir kilometre yol yapıyor belediyeler. Yani hastaneler yapıyoruz. Hastanelerin yolunu bilin. Belediye yapması gerekirken devlet yapıyor. O kadar yüzde 4,5pay alıyoruz. Sadece bu yıl aldığımız hibe araç sayısı 500 milyon. Bu yıl Kastamonu'da özel idare olarak iş yaptık mı yaptık. Bakın çevrenize parke servisi beton tesisi olan başka bir il var mı? İşlerimizi geniş bir coğrafyada yapıyoruz. Karla mücadele ve sel felaketi yaşadık yakın bir süreçte. Kastamonu hak ettiğini alıyor” dedi.

‘Özel İdarenin Yapacağı 4 Tane Köprüyü DSİ Yapıyor'

Doğan Ünlü son olarak; “Özel İdarenin yapacağı 4 tane köprüyü DSİ yapıyor. Pınarbaşı'ndan Cide'ye kadar olan 32 kilometrelik yolu karayolları yapıyor. Bu Ilgaz'daki yurdum tepe yapıldı. Bütçenin çoğunu biz turizm bakanlığından aldık. Geçen yıl yine turizm bakanlığından turizm yolları ile ilgili destek aldık. Seneye yine alacağız. Kastamonu coğrafyasında bu kadar alana hizmet etmek kolay değil. Bir kar yağdı bizim 600 tane köy yolumuz aynı anda kapandı. Ve bu yollar maalesef tahrip oluyor. Yapıyoruz yine bir mücadele başlıyor. Gelen para fazladır, gelen paradan memnunuz demiyoruz. Kastamonu daha fazlasını hak ediyor. Bir bakanlığın gelecek bütçesiyle bizler işi döndüremeyiz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından, daha birçok bakanlıktan bu yıl birçok işimizi Devlet Su İşleri yaptı. Bizim bütün ilçelerde orman işletmeleri var. Karayollarından da çok sayıda yardım aldık. Bekleyen birkaç köprümüz var. Gelen parayı dışlardan kaynak bulmadan harcarsak yandık. Hatta üzerimizde yük olan şeylerden de kurtulmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.