Bakan Şimşek'ten Vergi Paketi Hazırlığı Açıklaması

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın desteğiyle Adalet, İçişleri ve Dışişleri bakanlarıyla görüşmeler yaptığını anlatan Şimşek, asıl amaçlarının Türkiye'nin saygınlığını, finansal piyasaların sağlıklı işlediğini ve dolayısıyla buradaki sistemin güvenilebilir olduğunu ortaya koymak olduğunu söyledi.

‘KKM'de Vergi Avantajı Son Buldu'

Bütçe dengesinin önemine de işaret eden Şimşek, "Özellikle depremin, EYT'nin etkisiyle geçen yıl muhalefetin popülist iteklemesiyle seçim sürecinde EYT hayata geçirilmiş. EYT'nin bu yıl yıllık maliyeti, finansman maliyeti dahil olmak üzere 724 milyar lira. Milli gelirin neredeyse yüzde 2'sine yakın bir rakam. Şimdi geçen sene mayıs ayında bütçe açığı tedbir alınmasaydı yüzde 10 civarı bekleniyordu. Bu benim değil, piyasanın beklentisiydi. Biz yılı yüzde 5 civarında kapattık, yüksek bir rakam." diye konuştu.

Bakan Şimşek, kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasındaki son duruma ilişkin ise, "Geçen sene zirvede neredeyse 144 milyar dolar civarına çıkmıştı zirvede. Şu anda 63 milyar doların altına indi, büyük ihtimalle düşüş hızlanacak. Bakın 44 haftadır üst üste kesintisiz KKM'de düşüş var. Dolayısıyla bu para politikasının çalışmasını engelleyen bir faktördü. Bu, enflasyonu düşürme sürecinde para politikasının etkinliğini azaltan bir faktördü. Şimdi biz bunu gidererek bir sorun olmaktan çıkartıyoruz. Dolayısıyla bugün itibarıyla şirketlerin KKM'deki vergi avantajı son bulmuştur. Yenilemedik. Artık şirketler KKM'den faiz kazanırlarsa normal kurumlar vergisine tabidir, bir istisna yoktur şirketler için. Dolayısıyla teşvik edici olmaktan bugün itibarıyla çıkarttık. Bireyler açısından mevduata, faiz kazançlarına biz bu sene vergi getirdik. Şimdi KKM'den kazanılan faiz gelirleri de vergiye tabi olacak. Dolayısıyla KKM'den çıkış hızlanacak. Onun için bir sene öncesine göre Türkiye gerçekten öngördüğümüzden birçok alanda da iyi” ifadelerini kullandı.

Enflasyondaki düşüşün ücretlere reel olarak yansıyacağını vurgulayan Şimşek, "Bizim için önemli olan enflasyonun bu sene sonunda yüzde 40 civarına düşmesidir. Bu rakam yüzde 75'ten ciddi yavaşlamayı ifade ediyor. Aylık bazda enflasyonda artık yüzde 2'leri konuşacağız, sonra yüzde 1'leri konuşacağız. O zaman ücret artışlarının yani alım gücünün hissedileceği bir döneme girmiş olacağız" diye konuştu.

‘Popülist Söylemlere Rağbet Etmeyeceğiz'

Şimşek, bu ay maktu vergilerin son 6 ayın enflasyonu kadar artırılacağına dikkati çekerek; "Bütün yükümlülüklerimizi artırırken gelirlerimizi de en az enflasyon kadar artırmamız lazım. Yoksa bütçe dengelerini tutturamayız. Bunu söyleyenler popülizm yapıyorlar. Muhalefet popülist söylemlerde bulunabilir, popülizmi pohpohlayabilir ama biz devlet yönetiyoruz. Biz bütçeyi yönetiyoruz. Biz ekonomik dengelerin tamamını gözetmek zorundayız. Biz bu popülist söylemlere, popülist bakış açılarına, baskılara rağbet etmeyeceğiz. Popülizm bir tuzaktır, bu millete yapabileceğiniz en büyük haksızlıktır. Sanki yoktan bir kaynak üreteceğiz, kabiliyetimiz var psikolojisine ve davranışına girmektir. Yoktan var etmek Allah'a mahsustur. Biz bu dengeleri sağlıklı şekilde gözeterek milletimizin kalıcı refahını artıracağız. Çünkü tek amacımız var, refah artışı ama bir amaç daha var, bu refah artışının daha adil bir şekilde dağıtılması” dedi.

Programın tek önceliğinin sürdürülebilir yüksek büyüme ve buradan elde edilecek refahın paylaşımı olduğunu vurgulayan Şimşek, "Bütçe dengesizliğini önemli ölçüde gideriyoruz. Gelecek sene çok farklı bir noktada olacağız. Daha çok kayıt dışıyla mücadele ederek, istisnaları azaltarak, özellikle kazandığı halde vergiyi vermekten imtina eden kesimlerle mücadele ederek bütçeyi düzelteceğiz" değerlendirmesini yaptı.

‘Kalıcı İyileşme Peşindeyiz'

Orta Vadeli Program'ın uluslararası normlara uygun olduğunun not artışı ve risk primi üzerinden teyit edildiğine dikkati çeken Şimşek, geçen yıl 700 baz puan civarında olan risk priminin 270 baz puan civarına gerilediğini ifade etti. Şimşek, "Aynı dönemde gelişmekte olan ülkelerde risk primindeki düşüş 44 baz puan, Türkiye'nin neredeyse 440 baz puan. Türkiye, gelişmekte olan ülkelere göre 10 katı daha riskini azaltmış. Neden? Çünkü biz uluslararası normlara uygun kurala dayalı bir politika uyguluyoruz. Muhalefetin nasıl bir politika uygulayacağı konusunda varsayımsal bir şeye giremem tabii. Çünkü orada çok parçalı bir yapı vardı. Her biri bir tarafa çekebilirdi. Milletimiz geçen sene büyük ihtimalle onu kredibıl görmediği için oy vermemiş" diye konuştu.

Vatandaşın kendilerine inanmasını isteyen Şimşek, vatandaşın ve Türkiye'nin potansiyeline inandıklarını dile getirdi. Bakan Şimşek, "Kolay bir süreç değil. Bizler sihirbaz değiliz. Kolaycı yolları da bilmiyoruz. Kestirme yollarla ilgili hiçbir fikrimiz yok. Çünkü, Türkiye'nin sorunlarına kestirme çözümler yok, kolaycı çözümler yok. Biz kalıcı iyileşme peşindeyiz. Ne dün ne de bugün ne de yarın hiçbir şekilde ne emeklimizi ne çalışanımızı ne asgari ücretlimizi ne memurumuzu, toplumun hiçbir kesimini enflasyona ezdirmedik ve ezdirmeyeceğiz." dedi.

‘Reel Büyümeden Fazla Asgari Ücret Artışı Yapıldı'

Reel olarak büyümeden her kesime pay vereceklerini, AK Parti hükümetleriyle birlikte asgari ücrette dolar bazında "muazzam bir artış" yapıldığını anlatan Şimşek; "2000-2010 arası ortalama asgari ücret 227 dolar, 2003-2023 arası ortalama 339 dolar olmuş. Haziran 2024 itibarıyla asgari ücret 524 dolar. Tarihin bakın en yüksek zirvelerinden birisini bu dönemde yakalamış. Bu sene reel olarak asgari ücret artmış olacak. Çünkü ocakta asgari ücret artışı yüzde 49. İlk 6 ay enflasyon yüzde 20'lerde olacak. Yılın sonunda da piyasa çok büyük ihtimalle enflasyon yüzde 43-44 olur diyor. Merkez Bankasının üst bandı yüzde 42. Varsayalım ki yüzde 45'in altında bir rakam. O bile reel olarak büyümeden daha fazla asgari ücret artışına tekabül ediyor. Aynı şeyi emeklilerimiz, memurlarımız için söyleyebilirim” dedi.

‘Avrupa'da Gelişmekte Olan Ülkelerde En Yüksek Asgari Ücret Bizde'

Türkiye'de uygulanan asgari ücreti gelişmekte olan ülkelerle karşılaştıran Şimşek; "Asya'daki ülkelere, Endonezya'ya, Filipinler'e, Tayland'a bakın, o ülkelerle karşılaştırın. Gidip Latin Amerika ile karşılaştırın. Brezilya, Meksika, Şili, Kolombiya, bütün bu ülkelerle karşılaştırın. Avrupa'da Bulgaristan, Hırvatistan, Romanya, Macaristan, Avrupa Birliği üyesi ülkelerle karşılaştırın. Polonya hariç, Avrupa'daki gelişmekte olan ülkelerde en yüksek asgari ücret bizde. Latin Amerika'da, Doğu Asya'da, Uzak Doğu'da bize eşdeğer ülkelerden gelişmekte olan ülkelerden bahsediyorum. Türkiye'de asgari ücret düşük değildir. AK Parti hükümetleri döneminde biz asgari ücreti büyümenin bir tık üzerinde artırmışız. Dolar bazında hiçbir hükümete nasip olmayacak şekilde artırmışız. Geçim sorunu var mı? Tabii ki olacak. Kolay değil ama biz refahı artıracağız. Sanayi politikasıyla Türkiye'yi katma değer zincirini yukarı çıkaracağız” dedi.

‘EYT'yi Muhalefet Pohpohladı'

Şimşek, vergi dışı bıraktıkları asgari ücretin bu yıl bütçeye maliyetinin 670 milyar liranın üzerinde olduğunu bildirdi. "Vergi harcaması kalemlerinin başında asgari ücrete verdiğimiz destek geliyor." diyen Şimşek, şu anda firmalara aylık destek verdiklerini söyledi. Bakan Şimşek, "Asgari ücretli kardeşimiz çok çalışıyor. Alın terinin karşılığını almak durumunda. Bu konunun istismarı popülizm içeriyor. Popülizmin Türkiye'yi nerelere getirdiğini gördük. EYT'nin maliyetini gördük. 40'lı yaşlarda milyonlarca insan emekli oldu. Şu anda Avrupa'da ortalama emeklilik yaşı 64,4 civarındadır. Türkiye'de ortalama emeklilik yaşı 52. Bu sene EYT'nin finansmanı maliyeti dahil 724 milyar lira" ifadelerini kullandı.

Bir emekliye düşen çalışan sayının EYT ile birlikte 1,6'ya kadar düştüğüne dikkati çeken Şimşek, "Peki meydanlarda EYT'yi kim pohpohladı? Muhalefet pohpohladı. Şu anda yaptıklarının aynısını yapıyorlar. Çünkü Türkiye'nin imkanlarına ve önceliklerine bakmamız lazım. Öncelik istihdamdır, öncelik refah artışıdır ve toplumun bütün kesimlerine daha adil dağılımıdır" dedi.

Kuyumcu, Doktor, Avukat Hasılatını İzah Edecek

Şimşek, kamuoyu gündemine gelen vergi paketi hazırlıklarına ilişkin de ,"Yurt dışı merkezli çok uluslu şirketlere asgari yüzde 15 kurumlar vergisi getiriyoruz. Yurt içinde asgari kurumlar ve gelir vergisine çalışıyoruz. Ortalama bir kuyumcunun beyan ettiği aylık vergi matrahı 16 bin 46 lira. Doktorlarımızın 27 bin 376 lira. Bunlar çok düşük rakamlar. Avukatlarımızın beyan ettiği yıllık ortalama matrah ise kişi başı 17 bin 805 lira. Bütün bu alanlarda yetki alacağız. Gidip hasılat tespiti yapacağız. Sonra o hasılata aykırı beyanda bulunanlardan izah isteyeceğiz. Yeni düzenlemenin başında bu geliyor. Bu izahlar tatmin edici değilse gereğini yapacağız. Özellikle gayrimenkul kazançları gibi yatırım fonlarında kar dağıtımını zorunlu hale getireceğiz. Yani gayrimenkul yatırım ortaklıklarının vergi istisnasını kaldırmayı düşünüyoruz. Yap-işlet-devret modeliyle yapılan kamu-özel işbirliği projelerinin kurumlar vergisini yüzde 30'a çıkaracağız. Kripto varlıkları vergi kapsamına alacağız. Bu pakette değil ama bir sonraki pakette muhtemelen borsa kazançlarının da vergilendirilmesine çalışıyoruz. Mevduatı, fonları vergi kapsamına aldık. Tahvilden, bonodan kazanç elde edenleri vergi kapsamına aldık” dedi.

‘Kasada Oturacağız, Hasılat Tespiti Yapacağız'

İşletmelerde artık hasılat tespitine gideceklerini vurgulayan Şimşek, "Sabahtan kapanışa kadar kasada oturacağız, hasılat tespiti yapacağız. Bunu değişik aylarda tekrarlayacağız. Eğer beyan bu hasılatla uyumlu değilse izaha davet edeceğiz." değerlendirmesini yaptı.

Şimşek, Türkiye'de 1,1 milyondan fazla kurumlar vergisine tabi mükellef olduğunu belirterek; "Geçen yıl 454 bin firma zarar beyan etmiş. Sembolik kar beyan edenleri de katarsanız, kurumlar vergisi mükelleflerinin yarısından çok fazlası maalesef vergiden kaçınmaya çalışıyor. Türkiye'de 2,6 milyon gelir vergisi mükellefi var. Geçen sene 1,2 milyon mükellefimiz zarar beyan etti. Büyük bir kısmının beyanları ile hasılatları arasında inanılmaz uyumsuzluk var. Biz vatandaşımızın vergi yükünü artırmak istemiyoruz. Biz az kazanandan en az vergiyi almak için bir sistem kurgulayacağız ama çok kazananları uyarıyorum, vergi kaçırma, kayıt dışı çabalarının cezalarını ağırlaştıracağız, denetimleri sıklaştıracağız. Özellikle yapay zekayı daha çok devreye alacağız” şeklinde konuştu.

Bakan Şimşek, Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak kurumlar vergisi mükelleflerinin elektronik ortamda bütün defterlerini inceleyip taslak rapor hazırlayacak bir yapay zeka modülü üzerine çalıştıklarını da sözlerine ekledi. Piyasada konuşulan vergi paketi metninin kapsam itibarıyla kendi süzgeçlerinden geçen bir metin olmadığına işaret eden Şimşek, "Bütün gelen önerilerin bir şekilde toplandığı bir metin piyasada dolaşıyor. Hiçbir zaman bahşişin vergilendirilmesi gündemimizde değildi, hiçbir zaman olmadı. Ne motokurye ne bahşiş konusu şu an pakette yok." diye konuştu.

Şimşek, Türkiye'de birçok kesimin vergiden imtina etmeye çalıştığına, bu konuda ciddi kayıt dışılık olduğuna dikkati çekerek, "İstisnaları, imtiyazları kaldırarak, verginin tabanını büyüterek sonuç alacağız. Bütün vergi düzenlemelerinde sadece iki temel ilkemiz var. Bunlar, vergide adaleti tesis etmek, yani çok kazanandan çok az kazanandan az vergi almak. Vergi uygulamalarında etkinliği sağlamak, yani vergi uyumunu artırmak" ifadesini kullandı.

‘Geçici Düzenleme Peşinde Değiliz'

Şimşek, geçici düzenleme peşinde olmadıklarını aktararak, "Bu pakette iki tane basit amacımız var; Vergide adaleti daha da pekiştirmek, vergide etkinliği, uyumu artırmak. Onun için biz bütçe açığını azaltarak aslında milletimizin ileride karşı karşıya kalacağı yükleri azaltıyoruz. Nesiller arası adaleti sağlıyoruz." diye konuştu.

Tasarruf çalışmalarına ilişkin de Şimşek, "Kamuda harcama disiplini getirdik. 3 yıl boyunca kamudaki genişlemeyi dondurduk. Kamuda genişleme dönemini geride bırakıyoruz. Bazen istisnalar üzerinden alıyorlar, istismar ediyorlar. Depremle ilgili bir konu var. Bak işte şu bina alındı. Yok öyle bir şey. Biz cari harcamaları yüzde 10, mal ve hizmet alımlarını yüzde 10 kestik. Yatırım harcamalarının yüzde 15'ini bloke ettik. Artık net bazda kamuya eleman almayacağız. Net bazda kamuya taşıt girişi olmayacak. Net bazda yeni bina kiralaması, satın alması olmayacak. Deprem nedeniyle büyük risk altında olan okulumuz da hastanemiz de kamu yerleşkesi de tabii ki yenilenecek. Gerektiğinde yeni binalara çıkmaları gerekiyorsa ama biz zaten depremi istisna kıldık” dedi.

Şimşek, Bakanlık bünyesindeki 300 mal müdürlüğünü kapatma kararı aldıklarını anımsatarak, "O çalışanlarımızı alacağız, yeniden eğiteceğiz ve sahaya denetim, yoklama elemanı olarak süreceğiz. Kayıt dışılıkla mücadele edeceğiz. Defterdarlıkla, vergi dairesi başkanlıklarını birleştiriyoruz. Çalışmamız devam ediyor. Kamuda her anlamda tasarrufa gidiyoruz. Çünkü biz de tasarruf yapacağız. Harcamaları kontrol altına alacağız. Ama tabii ki verginin tabanını da genişleteceğiz, büyüteceğiz" ifadelerini kullandı.

Sermaye kazançlarının ilave vergilendirilmesinin ek çalışma gerektirdiğini bildiren Şimşek, "Önerilerden bir tanesi işlem vergisiydi. Sonra işlemin yüzde 40'ına yakın algoritmalarla, robotlarla yapıldığını gördük. Onun arzulanan sonucu doğurmayacağına inandık. Ondan vazgeçtik. Hiçbir alan kayıt dışı kalmayacak. Bütün kazançlar makul düzeyde vergilendirilecek. Detayları belli olmadığı için bu paketin konusu da değil" dedi.

‘Çift Maaş Almam Mümkün Değil'

Şimşek, kamuda çift maaş uygulamasının sorulması üzerine de "Benim zaten çift maaş almam, başka bir yerde bir görev almam mümkün değil. Ben aslında büyük fedakarlık yaparak bu kamu hizmetini mecburi askerlik hizmeti olarak görüyorum. Ben ülkemi sevdiğim için şu anda bu sorumluluğu taşıyorum. Kişisel anlamda maddi ve manevi olarak büyük bir fedakarlık yaptığım çok net” diye konuştu.

Tasarruf paketine ilişkin düzenlemenin yakında Meclis'e gideceğini aktaran Şimşek, "Nerede görev alırsa alsın, kaç yerde görev alırsa alsın en fazla bir maaş alabilir. O maaşı da şimdi sınırlayacağız. Bir üst limit getireceğiz. Hangi şirkette çalışırsanız çalışın veya kamu adına özel sektöre geçmiş bir şirkette temsil yetkiniz varsa oradan maaş alsanız dahi o maaşın fazlası Hazine'ye gelecek. Dolayısıyla biz Hazine'yi temsilen üst düzey bütün arkadaşları liyakat üzerine görevlendiriyoruz. Bu aslında çifte sorumluluk demek, ilave çalışma demek ve bunun karşılığında bir ücret. O ücreti sınırlayacağız. İsterse 25 yerde çalışsın bir yerden ücret alabilecek. O ücrete de biz üst limit getiriyoruz." diye konuştu.

Bakan Şimşek, güvenlik kaygılarına göre bakanların farklı araçlar kullanılabildiğini, zırhlı araç tahsis edildiğini anlattı.

‘Vatandaşın Türk Lirası Tercihinden Kaynaklanıyor'

Ekonomi programı çalıştıkça bazı kesimlerin tedirgin olduğunu belirten Şimşek, "Son birkaç aydır Merkez Bankası o kadar döviz almak zorunda kaldı ki bu defa 'bu carry trade' dediler. Bu paranın neredeyse 4'te 3'ü bizim şirketlerin ve vatandaşlarımızın Türk lirası tercihinden kaynaklanıyor. Sanki bu paranın tamamı sıcak paraymış, dışarıdan geliyormuş gibi. Bu kesimlere ne söyleseniz fayda etmez" dedi.

Şimşek, Türkiye'nin ekonomi programına ilginin arttığına işaret ederek; "Önümüzdeki dönemde göreceksiniz şu anda sıcak para gibi görünen para uzun vadeli enstrümanlara geçecek. Gelecek sene bu vakitlerde inşallah enflasyon yüzde 30'ların altına inmiş olacak. Türkiye'ye çok daha uzun vadeli, kalıcı fon akışı artmış olacak. Dünya Bankası gibi Asya Altyapı Yatırım Bankası gibi İslam Kalkınma Bankası bu türden bankalarla biz zaten 3 yıllık program yaptık. Bu programlar çerçevesinde ülkemize önümüzdeki 3 yıl, bu yıl dahil 60 milyar doların üzerinde uzun vadeli ve son derece düşük maliyetli kaynak getireceğiz. Sıcak paradan bahsetmiyorum. Ama sıcak para şekil değiştirecek” dedi.

Enflasyondaki ilk düşüşün haziranda görüleceğini aktaran Şimşek, "Ama enflasyonda esas düşüşü temmuz, ağustos ve eylülde göreceğiz. Ekim ayında enflasyon yüzde 40'lı rakamlara inmiş olacak. Eylül ayında bile inmiş olabilir. Eylül ayı enflasyonu açıklandığında 3 Ekim'de belki 40'lı rakamları göreceğiz." diye konuştu.